Page 157 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

BATI ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI
• Tanzimat Bütünüyle gerçekçi bir anlatım söz 
konusudur.
• Servetifünun
• Fecriati Dönemin toplumsal hayatı hakkında 
bilgiler vermektedir.
• Millî
• Cumhuriyet Dönemi İslamiyet’in kabulünden sonra 
oluşmuştur.
Olaylar Orta Asya coğrafyasında
Çalışma No.: 6 
geçmektedir.
1. a) Türkiye Türkçesi
b) Eski Anadolu Türkçesi 2. a) Manzum-mensur karışık bir eserdir.
c) Eski Türkçe b) Sade bir dille yazılmıştır.
ç) Osmanlı Türkçesi c) Destandan halk hikâyesine geçiş eseridir.
ç) Olağanüstülüklere yer verilmiştir.
2. a) Eski Türkçenin Kök Türk Dönemi d) Oğuz Türklerinin iç ve dış düşmanlarla mücadeleleri
b) Osmanlı Türkçesi anlatılmaktadır.
c) Türkiye Türkçesi 3. Olası cevap: XV. yüzyılda yazılan birçok eserin dilinin
ç) Eski Türkçenin Karahanlı Dönemi bugünkü Türkçeden oldukça uzak olduğu düşünüldüğünde
Dede Korkut Hikâyeleri’nin son derece sade bir Türkçeyle
Çalışma No.: 7 yazıya geçirildiği söylenebilir. Bunun en önemli sebebi
eserin bir halk hikâyesi olmasıdır. Halk hikâyeleri, adından
1. a) Olası cevap: Dil, konuşma ve yazma gibi iki geniş alanda da anlaşılacağı üzere halkın ortak ürünüdür ve dilden dile,
varlığını sürdüren doğal bir varlıktır. Seslerin sembo- kulaktan kulağa yayılarak gelişir. Halkın beğenisine ve dil
lü harflerden oluşan alfabeler ise dilin yalnızca yazılı anlayışına uygun söylenen eserlerde yabancı kelimelere pek
kısmıyla ilgilidir. Aynı dili konuşan topluluklar, günlük yer verilmez.
hayatta yazıyla iletişim kurmak ve dil ürünlerini kalıcı
hâle getirmek için yazı dillerini oluşturmuşlardır. Ancak
yazı dilinde farklı dönem ve coğrafyalarda farklı alfabeler Çalışma No.: 9
kullanılmıştır. Yapı ve köken itibariyle birbirinden farklı
dillerin aynı alfabeyle yazılabiliyor olması (Türkçe ve 1. a) 1-h, 2-ı, 3-d, 4-e, 5-c, 6-a, 7-g, 8-f, 9-ç, 10-b şeklinde
İngilizce gibi) alfabenin dilden bağımsız işaretler bütünü eşleştirilmektedir.
olduğunu gösterir. b) Dilinin sade olması ve ortaya çıktığı dönemin özelliklerini
b) Olası cevap: Alfabenin değişmesiyle dilde herhangi bir taşıması, evlilik adetleri ve düğün şekli (kırk gün kırk
değişiklik meydana gelmez. Çünkü alfabe dilin yapısıyla gece düğün yapılması), kahramanlığın - kol kuvveti ya da
ilgili değil, yazıdaki gösterilişiyle ilgili sembollerdir. ahlakça- önemli bir insani özellik olması
2. Öğrencilerin verilen alfabelerdeki harfleri karşılaştırarak ad 2. 1, 2, 5 ve 7 numaralı maddeler olmasaydı metin halk hikâyesi
ve soyadlarını yazması beklenmektedir. sayılmazdı. Çünkü diğer özellikler halk hikâyesini belirleyici
özelliklerinden değildir.
3.
Olay-Kişi-Kavram Çağrıştırdığı Alfabe
Çalışma No.: 10
1 Kasım 1928 Harf İnkılabı Latin alfabesi 1. Olası cevap: Cenknamelerin amacı, dini tebliğ etmek ve yay-
maktır. Dinî-ahlaki bilgi vermek, gaza ruhunu canlı tutmaktır.
Türklerin İslamiyet’i kabul Arap alfabesi İnsanın kendine ve başkalarına karşı olan yükümlülüklerini
etmesi yerine getirmesini, güzel huylar edinmesini, kötülüklerden
Orhun Kitabeleri’nin dikilmesi Kök Türk alfabesi kaçınmasını sağlamaktır.
2. Cenknameler sözlü halk edebiyatı ürünlerinin yazıya aktarıl-
Budizm’e ait eserlerin Türkçeye Uygur alfabesi mış kaynakları, geçiş döneminin ürünleridir.
çevrilmesi
3. Olası cevap: Hz. Muhammet, Hz. Ali, Hz. Hüseyin,
Hattat, hat sanatı Arap alfabesi Alparslan, Selahattin Eyyubi, Ertuğrul Gazi, Yavuz Sultan
Selim, Kanuni Sultan Süleyman, Fatih Sultan Mehmet,
Bilge Kağan, Kül Tigin, Ton- Kök Türk alfabesi Mustafa Kemal Atatürk, Seyit Onbaşı vs.
yukuk
Çalışma No.: 11
Çalışma No.: 8
1. Mesnevinin dibace bölümü mensur (düzyazı) şeklinde yazıla-
1. bileceği için bu metin dibace bölümüne aittir.
Doğru Yanlış
2.
Yazarı bilinmemektedir.  Beyitler hâlinde yazılmıştır. 

Yalnızca düzyazı biçimindedir.  Ahlâki konuları ele almıştır. 

XV. yy.da yaşanan birtakım olaylar Her beyit kendi içinde kafiyelidir. 
anlatılmıştır. 
Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

154