Page 56 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 26
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
3. ÜNİTE : ŞİİR > Halk Edebiyatı Nazım Türleri > Âşık Edebiyatı Nazım Şekilleri
Kavram : Koşma, Destan
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Yazma Becerisi

Çalışmanın Adı EZGİLİ ŞİİR 20 dk.
Çalışmanın Amacı Koşma ile destan türlerinin genel özelliklerini ve aralarındaki farkları açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinleri okuyunuz. Metinlerden hareketle soruyu cevaplayınız.

I. Metin II. Metin
KOŞMA ATALAR SÖZÜ

Eğer benim ile gitmek dilersen Tut atalar sözün kalbi selim ol
Eğlen güzel yaz olsun da gidelim 1 Gönülden gönüle yol var demişler
Bizim iller kıraçlıdır aşılmaz Gider yavuzluğun tab’ı halim ol
Yollar çamur kurusun da gidelim Sert sirke kabına zarar demişler
(…)
Aşamazsın Karaman’ın ilini Aldanma cihânın sakın varına
Köprüsü yok geçemezsin selini 5 Bir nefesi verme cihan varına
Gerdan yaylasının perçem belini Bugünkü işini koyma yarına
Lâle sünbül bürüsün de gidelim Yar yıkıldığı gün tozar demişler
(…)
Sökülsün dağların buzu sökülsün Yar ile ettiğin kavle ver karar
Öne insin çöl ovaya dökülsün 19 Kâr etmezsen bari eyleme zarar
Erzurum dağının karı çekilsin Aza kanaat et olma tama’kâr
Ak koyunlar yürüsün de gidelim Ucuz satan tizcek satar demişler

Karac’oğlan der ki buna ne fayda Kanaat halkasın bırakma elden
Hiç rağbet kalmadı yoksula bayda 20 Elinden çıkmasın der isen dümen
Bu ayda olmazsa gelecek ayda Deve ahû gibi boynuz isterken
On bir ayın birisinde gidelim İki kulaktan da çıkar demişler
Karacaoğlan
Güneş balçık ile sıvanmaz ey dil
21 Bî-zeban da olsa bellidir kâmil
Kendinden gayriyi beğenmez câhil
Kendi çalar kendi oynar demişler
(…)
Levni nasihati pirlerin böyle
30 Durub-ı emsalden naz ile söyle
Meydân-ı hünerde ağırlık eyle
Ağır bassa yeğni ağar demişler
Levnî
(Metinler, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

53