Page 130 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
77 FİZİK 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
3. ÜNİTE : DALGALAR > 3.4. Ses Dalgası
Kavram : Ses Kirliliği
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı İSTENMEYEN SES OLUŞUMU 25 dk.
Çalışmanın Amacı Ses kirliliği kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Kentleşme, endüstrileşme ve teknolojik gelişmelere paralel olarak ortaya çıkan çevre sorunları, günü-
müzde ulusal boyutu aşıp uluslararası boyutta çözüm aranılan sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Hava kirliliğinden su kirliliğine, iklim değişikliğinden biyolojik çeşitliliğin kaybolmasına, ozon tabakasının
incelmesinden gürültü kirliliğine kadar çeşitlendirebileceğimiz çevre sorunlarına çözüm bulunması ge-
rekir.
Gürültü kirliliği, Çevre Terimleri Sözlüğü’nde “Seslerin istenmeyenini, arzu edilmeyenini, insanlar üze-
rinde fizyolojik ve psikolojik açıdan olumsuz etkiler bırakanı” olarak tanımlanır. Günümüzde söz konusu
kirlilik çeşidi, çevre ve sağlık sorunlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ses, hissetmeye dayalı bir algıdır. Ses dalgalarının kompleks yapıları; gürültü, müzik, konuşma vb. şe-
killerde isimlendirilir. Yaşadığımız dünyada hemen hemen her gün değişik seslere maruz kalmaktayız.
Bu seslerden bazıları kulağımıza hoş gelirken bazıları da sinir bozukluğuna sebep olur. İnsan hareket-
lerinin sabote edilmesine yol açabilecek şekilde memnuniyetsizlik yaratıcı ya da sinir bozucu seviyede
sese maruz kalmak, bir kirlilik biçimi olarak bilinir. Günümüzde bu kirlilik çeşidinin olmadığı yerleşim
yerlerini bulmak neredeyse imkânsız hâle geldi. Bu kirlilik biçimini modern çağın en önemli çevre sorun-
larından biri olarak görebiliriz. Aşağıdaki Şema 1'de ses kirliliğinin öne çıkan nedenleri verilmiştir.

SES
REKREASYON EĞLENCE TİCARİ KİRLİLİĞİNİN ULAŞIM İNŞAAT ENDÜSTRİ
NEDENLERİ

Şema 1: Ses Kirliliğinin Nedenleri

Yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen verilere göre bu kirliliğin ana kaynakları ve insan üzerindeki
olumsuz etkileri gürültü düzeyine bağlı olarak değişmekte; insanları, diğer canlıları ve çevreyi olumsuz
olarak etkilemektedir. Ses kirliliğinin insanlarda bıraktığı fizyolojik ve psikolojik etkiler aşağıdaki Şema
2'de verilmiştir.

SES KİRLİLİĞİNİN ETKİLERİ

FİZYOLOJİK ETKİLER PSİKOLOJİK ETKİLER

UYKU SOLUNUM VE ASABİYET İŞ
BOZUKLUĞU DOLAŞIM VERİMİNDE
BOZUKLUĞU AZALMA
STRES
ÇOCUKLARDA
GELİŞİM İŞİTME ZİHİNSEL DİKKAT
BOZUKLUĞU KAYBI ETKİNLİKLERDE DAĞINIKLIĞI
AZALMA
HİPERTANSİYON UYKUSUZLUK

Şema 2: Ses Kirliliğinin Fizyolojik ve Psikolojik Etkileri
Karekod
Alanı
Asıl karekodlar
128 kalıptaki görseli siliniz.
yerleştirildikten sonra
Asıl karekodda çerçeve
konturu olmayacak.