Page 132 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
78 FİZİK 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
3. ÜNİTE : DALGALAR > 3.4. Ses Dalgaları
Kavram : Ses Kirliliği
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi, Tahmin Etme Becerisi

Çalışmanın Adı SESSİZ OL! 20 dk.
Çalışmanın Amacı Ses kirliliği kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Fizik öğretmeni, Ülkü’ye ses kirliliği konulu bir ödev vermiştir. Ülkü, güvenilir bir genel ağda araştırma
yaparak ödevini hazırlayıp sınıfta arkadaşlarına sunmuştur. Sunumunda önce ses kirliliği hakkında açık-
lama yapmış; sonra da ses kirliliğinin kaynakları, etkileri ve ses kirliliğini azaltmaya yönelik önlemlerin
yer aldığı bir kavram haritası kullanmıştır. Ülkü’nün konu ile ilgili açıklaması ve hazırladığı kavram hari-
tası aşağıda verilmiştir.
Ses kirliliğine kronik olarak maruz kalmanın insanın fiziksel, zihinsel ve psikolojik sağlığı üzerinde önemli
etkileri vardır. Ses kirliliğine maruz kalma, Avrupa’da yaygın bir sorundur ve her beş kişiden en az biri sağlığa
zararlı olduğu düşünülen düzeylerde sese maruz kalmaktadır. İnsan sağlığı üzerindeki olumsuz etkiler ve ses-
ten etkilenen çok sayıda insan göz önüne alındığında ses kirliliği, vatandaşlar ve kanun koyucular için önemli
bir endişe kaynağıdır. Ses kirliliğinin Avrupa topraklarında her yıl 12.000 erken ölüme ve 48.000 yeni iskemik
kalp hastalığı (kalbin kendi ihtiyacı olan oksijen ve besin maddelerini alamaması, fonksiyonlarının bozulma-
sı) vakasına neden olduğu tahmin edilmektedir. Ayrıca ses kirliliği nedeniyle 6,5 milyon kişinin kronik yüksek
uyku bozukluğu yaşadığı tahmin edilmektedir. Uçak gürültüsünün bir sonucu olarak 12.500 okul çocuğunun
okulda öğrenme bozukluğu yaşadığı tahmin edilmektedir.*
*https://www.eea.europa.eu/publications/environmental-noise-in-europe

SES KİRLİLİĞİ

KAYNAKLAR ETKİLERİ ÖNLEMLER

Fizyolojik Psikolojik Sessiz alanlar
Kara yolu
korunmalıdır.
Taşımacılığı
Geçici ya da Zihinsel
sürekli etkinliklerde
işitme kaybı azalma Toplu taşıma
sistemine geçilmelidir.

Stres
Hava yolu
Taşımacılığı Yer altı
Yüksek trafiğe önem
tansiyon Uyku verilmelidir.
bozukluğu
Bisiklet kullanımı
yaygınlaştırılmalıdır.
Demir yolu Sinirlilik
Taşımacılığı Solunum
bozukluğu
Sanayi tesisleri şehir
Dikkat
dağınıklığı dışına kurulmalıdır.

Dolaşım İş veriminde Kişi ve kuruluşlar
Endüstri
bozukluğu azalma bilinçlendirilmelidir.

130