Page 33 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 15
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11
2. ÜNİTE : HİKÂYE > Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye > 1940-1960 Arasında Hikâye
Kavram : Modernist Hikâye
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Yazma Becerisi

Çalışmanın Adı MODERNİST HİKÂYE NEDİR? 20 dk.
Çalışmanın Amacı Metindeki modernist hikâyeye özgü özellikleri belirleyebilme.

Modernizm: Çağdaşlık. Çağdaşlaşma akımı. Yerleşik ve alışılmış olanı yeni olana tabi kılma, gele-
neksel olanı yeni olana uydurma eğilimi ve düşünce tarzı.
Türk edebiyatında 1940-1960 arasında dört farklı hikâye anlayışı ortaya çıkmıştır.

Toplumcu gerçekçi hikâyeler Modernist hikâyeler

Bireyin iç dünyasını esas alan hikâyeler Millî-dinî duyarlılıkla yazılan hikâyeler

Yönerge: Aşağıdaki metinleri okuyunuz. Metinlerden hareketle soruları cevaplayınız.

I. Metin
OLANAK-SİZ

Son bir öykü anlatacağım. Onun ağzından anlatmalı:
(İster dinleyin ister dinlemeyin.) Ben, bir gün...
Son olarak Ya da ben, onu anlatan:
bir öykü. Bir gün, o...
En son Ya da:
ve bambaşka bir öykü Bir gün, onlar...
deneyeceğim. Ben bir aracı (anlatan) mıyım?
Yazarak anlatmayı deneyeceğim. Öyleyse garip, şaşırtıcı bir öykü anlatacağım.
(İster okuyun ister okumayın.) Bir kış gecesiydi. Ocağın çevresinde toplanmış-
Hiçbir öyküsü olmayan bir öykü. lardı... Hangi kış gecesi? Hangi ocağın çevresin-
Anlatırken ya da yazarken oluşan bir şey. Öyle de? Nerde? Kimler?
geliyor. Geç!
Ve başka bir kişinin, başka bir şeyin başından Bir gün yolda giderken kaplumbağaya rastladı.
geçen. Hangi yolda giderken? Kim gidiyordu? Ne
Belki bir serüven. zaman? Karnı aç mıydı, tok muydu? İş aramak
Birinin ya da bir şeyin başından geçmiş, geçen için mi dolaşıyordu, hafta sonu gezintisi için mi?
ya da geçecek. Giysileri nasıldı? Dışardan mı gelmişti? Yerlisi
Çünkü miydi kentin? Neden kaplumbağaya rastladı?
artık Niçin bir köşkün havlayan azgın köpeğine değil?
kendimden Geç!
söz etmekten İskemlenin öyküsünü anlatayım mı? Anlat!
yoruldum. (…)
Öyleyse tanıdık birini, bildik bir şeyi bulmalı. Ferit Edgü, Bir Gemide Öyküler
Ya da bir gün tanıyacağım, bileceğim birini.

II. Metin
İN

En sonunda kendime bir in buldum. Ömrüm boyu çalışsam böylesini gerçekleştiremezdim. Rastlantı
işte. Çayır bayır geze geze ve tabii biraz da merak, bu dört dörtlük inin üzerine düştüm. Girişi kaya-
larla kapalı. İki kayanın arasından, ancak göğsünüzü çekerek girebiliyorsunuz içeri. Tavanda (eğer bu
bir tavansa) havalandırmayı sağlayan bir delik var.

31