Page 34 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
15 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi

Yerde de bir sıcak su kaynağı (soğuduğunda içilebilen). Börtüsü böceği yok. Dışarıda lodos, yıldız,
poyraz eserken içerisi sessiz ve sakin. Belli, burada yazlar serin, kışlar ılıman geçiyor.
İnimi bulur bulmaz benimsedim. Ağzımı açıp kimseye bir şey söylemedim. Yavaş yavaş taşındım
buraya. Mumlar, çıralar, yağlar, birkaç kapkacak, birkaç kitap, defter, bir battaniye, iki yastık, bir ot
döşek… Daha n’olsun?
Kaç ay oldu bilmiyorum, işte burada, bu inde yaşıyorum. Ne gelenim var ne gidenim.
(…)
Arada bir çıkıp dünyaya bakıyorum.
(…)
Bağırıyorum. Kükrüyorum. Tüm yaşamım boyunca söyleyemediklerimi söylüyorum. İşin tuhafı tüm
bu söylediklerim yankılanıp geri dönüyor. Başka insanlara ulaştıktan sonra mı, yoksa ulaşmadan mı,
bilmiyorum. Zaten bu beni artık ilgilendirmiyor. İlgilendirseydi şimdi burada mı olurdum?
Ferit Edgü, Giden Bir Kedinin Ardından
(Metinler, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

1. Aşağıdaki tabloda modernist hikâyenin özellikleri verilmiştir. Okuduğunuz metinlerdeki modernist
hikâyeye özgü özellikleri ilgili kutucuğa (  ) işareti koyarak belirtiniz.

Modernizmi Esas Alan Eserlerin Özellikleri I. Metin II. Metin
1. Modernist hikâyede gerçeklik karşısında kuşkucu ve tedirgin olan, iç dünyasına çekilen,
yabancılaşan, toplumla çatışan, karamsar, bunalımlı, zayıf birey ele alınmıştır.
2. Bu tarz hikâyede kronolojik zamanda geriye dönüşlerle geleneksel anlatım ve yapı-
dan uzaklaşılmış, olay örgüsü ve mekân geri planda kalmıştır.
3. Eserlerde bilinç akışı tekniği kullanılır, diyaloglara ve hikâye etmeye pek yer veril-
mez.
4. Kişilerin psikolojik özellikleri ön plandadır, toplum içindeki statü ve rolleri pek önem-
senmez.
5. Anlatımda sıradan bir zaman akışı kullanılmaz, anlatı kişisi aynı zaman dilimi içinde
değişik zaman dilimlerini yaşar.
6. Bu eserlerde insan duygu, düşünceleriyle karmaşık ve çok yönlü bir varlık olarak
tanıtılır.
7. Dil ve anlatımda geleneksel tekniklerin dışına çıkılır; anlatıcı, birey bilinciyle kendi
“ben”ini öne çıkarır.
8. Anlatımda şiirsel bir söyleyiş söz konusudur.
9. Olayın temel alındığı anlatılarda “çağrışım”a çokça yer verilir.
10. Klasik hikâyede temel alınan olay, karakter ve çevre unsurları önemsizleştirilmiş;
simge, imge ve bakış açısı gibi ögeler öne çıkarılmıştır.
11. Alegorik (Simgesel) bir anlatım görülür.

Karekod
Alanı 2. II. metinde şehir hayatından, insanlardan ve teknolojiden kaçıp doğada yaşamını sürdüren modern
Asıl karekodlar
yerleştirildikten sonra insan anlatılmıştır. Modernizm ile şehir hayatı arasında bir bağlantı olup olmadığını açıklayınız.
kalıptaki görseli siliniz.
Asıl karekodda çerçeve
konturu olmayacak.

32
Hazırlayan: Mustafa YEŞİLKAYA