Page 98 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
48 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
7. ÜNİTE : TİYATRO > Anlatım Bozukluğu > Yapıya Dayalı Anlatım Bozukluğu
Kavram : Bağlaşıklık
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Yazma Becerisi

Çalışmanın Adı BAĞLAŞIKLIK OLMAZSA 20 dk.
Çalışmanın Amacı Anlatım bozukluklarını tespit edip bağlaşıklık ilkesinden kaynaklanan anlatım bozukluklarının nedenini açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki bilgi haritasını inceleyiniz. Bilgi haritasından hareketle soruları cevaplayınız.

BAĞLAŞIKLIK NEDİR?

Bir cümlede ya da metinde kelimelerin dil bilgisi kurallarına göre bir araya gelmesi ve kullanılmasına bağ-
laşıklık denir. Bağlaşıklık ilkesine uyulmadığı takdirde cümlede yapıya dayalı anlatım bozukluğu oluşur.
Yapısal bozukluklar anlamsal bozukluğa da yol açabilir.
Evini çok beğendim. Yanlış
1. Anlam belirsizliğinden kaynaklanan Senin evini çok beğendim. Doğru
anlatım bozukluğu
Onun evini çok beğendim. Doğru
2. Eklerin eksik veya yanlış kullanımın- Kendisi hakkında pek çok şey anlattı. Yanlış
dan kaynaklanan anlatım bozukluğu
Kendi hakkında pek çok şey anlattı. Doğru
3. Dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı) eksikli- Okula gelmesi ile gitmesi bir oldu. Yanlış
ğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu
Okula gelmesi ile okuldan gitmesi bir oldu. Doğru
Yıllardır görmediğim kardeşime sarıldım, doyasıya Yanlış
öptüm.
4. Nesne eksikliğinden kaynaklanan
anlatım bozukluğu
Yıllardır görmediğim kardeşime sarıldım, onu doyasıya
Doğru
öptüm.
Hastanın durumu her geçen gün kötüleşiyor, yatağa Yanlış
bağımlı hâle geliyor.
5. Özne eksikliğinden kaynaklanan anla-
tım bozukluğu
Hastanın durumu her geçen gün kötüleşiyor; hasta,
Doğru
yatağa bağımlı hâle geliyor.
6. Fiilin veya yardımcı fiilin yanlış ya Osman Bey’i hiç, Tahir Bey’i iyi tanırım. Yanlış
da eksik kullanımından kaynaklanan
anlatım bozukluğu Osman Bey’i hiç tanımam, Tahir Bey’i iyi tanırım. Doğru
7. Cümlede kelimelerin yanlış yerde Maskesiz otobüse binilmez. Yanlış
kullanımından kaynaklanan anlatım
bozukluğu Otobüse maskesiz binilmez. Doğru

Millî Eğitim Eski Bakanı okulumuzu ziyaret etmişti. Yanlış
8. Tamlama yanlışlarından kaynaklanan
anlatım bozukluğu
Eski Millî Eğitim Bakanı okulumuzu ziyaret etmişti. Doğru
9. Etken ve edilgen fiillerin birlikte Bu yoldan dümdüz gidilirse okula varırsınız. Yanlış
kullanımından kaynaklanan anlatım
bozukluğu Bu yoldan dümdüz gidilirse okula varılır. Doğru
Şişman ve boyu uzun değildi. Yanlış
10. Ek fiilin kullanılmamasından kaynakla-
nan anlatım bozukluğu
Şişmandı ve boyu uzun değildi. Doğru

11. Farklı yüklemlerin aynı özneye bağ- Bu hafta hiç kimse okula gelmedi, geziye gitti. Yanlış
lanmasından kaynaklanan anlatım
bozukluğu Bu hafta hiç kimse okula gelmedi, herkes geziye gitti. Doğru

96