Page 85 - Felsefe 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 85
48 FELSEFE 11
Kavram Öğretimi
2. Yönerge: Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.
YORUMBİLİM
Yunanca “hermeneuo”dan türeyen hermenötik, “yorum” anlamına gelir. Bir felsefe biçimi olan “herme-
neutik” yani “yorumbilim” insanların dünyayı yorumlayarak anlamaya çalışmalarıdır. Gadamer (Gadı-
mır), özellikle yorumbilimle özdeşleştirilir.
Gadamer, felsefenin görevinin varoluşumuzu yorumlamak olduğunu söyleyen Heidegger'in (Haydeger)
izinden ilerler. Ona göre dünyayı yorumlama zaten bildiklerimizden başlayarak anlayışımızı derinleş-
tirme sürecidir ve bir şiiri yorumlamamıza benzer. Önce onu dikkatle ve mevcut bilgilerimizin ışığında
okuruz. Eğer tuhaf görünen veya özellikle çarpıcı bir dizeye gelirsek biraz daha derin bir anlayışa ihtiya-
cımız olur.
Dizeleri yorumlarken bir bütün olarak şiiri anlayışımız değişmeye başlar. Bu değişim, her bir dizeyi nasıl
anlamlandırdığımızı da etkiler. Biz şiiri yorumlarken o da bizim anlam dünyamızı şekillendirir. Dünyayı
yorumlayışımız da her zaman tarihteki belirli bir noktanın bakış açısıyla gerçekleşir.
Ön yargılarımız ve inançlarımız, sormaya değer bulduğumuz türden sorular ve tatmin olduğumuz türde
cevapların hepsi tarihimizin ürünüdür. Tarih ve kültürün dışında duramayız. O yüzden de hiçbir zaman
mutlak tarafsız bir bakış açısına ulaşamayız. Ancak bu ön yargılar kötü bir şey olarak görülmemelidir.
Onlar her şeye rağmen bizim başlangıç noktalarımızdır. Mevcut kavrayışımızla anlam duygumuz, bu ön
yargıların ve taraflılığımızın temelini oluştururlar. Tüm ön yargılarımızın üstesinden gelmek mümkün
olsaydı bile her şeyi daha net göremezdik. Çünkü yorum için elimizde hiçbir çerçeve yoksa bir şey gör-
memize imkân da kalmaz.
Bu her zaman, bizi
belirli ön yargılar Bu ön yargılar ve
Dünyayı yorumlama ve yanılgılar içine yanılgılar dışındaki Tarih bize ait değildir,
yoluyla anlarız. biz ona aitiz.
sokan belirli bir tarihî şeyleri anlayamayız.
dönemde olur.
(Will Buckingham vd.’nin Felsefe Kitabı isimli kitabından düzenlenmiştir.)
1. Gadamer’ın felsefesinde öne çıkan görüşler hangileridir? Yazınız.
2. Gadamer’ın görüşlerinden hangilerine katılırsınız? Gerekçelerinizle yazınız.
3. Günlük yaşamınızda kullandığınız yorumlama kavramı ile Gadamer’ın kullandığı yorumlama kavramı
arasında bir fark olduğunu düşünüyor musunuz? Açıklayınız.
82
Hazırlayan: Esin KÖKMEN GÖZÜKÜÇÜK