Page 62 - Psikoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
PSİKOLOJİ 11
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi Çalışması 34
3. ÜNİTE : Öğrenme, Bellek, Düşünme
Kavram : Duygusal Zekâ
Genel Beceriler : İletişim Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Psikoloji Okuryazarlığı Becerisi, Öz Farkındalık Becerisi

Çalışmanın Adı DUYGUSAL ZEKÂ 25 dk.
Çalışmanın Amacı Duygusal zekâ düzeyini ve duygusal zekânın alt boyutlarını değerlendirebilme.

1. Yönerge: Duygusal zekâ ile ilgili aşağıdaki bilgi kutucuklarını okuduktan sonra “Duygusal Zekâ Ölçe-
ği”ni doldurunuz, puanlama yönergesi doğrultusunda cevaplarınızı değerlendirerek soruları
cevaplayınız.

Duygusal zekâ modelini oluşturan Mayer ve Salovey’ in tanımına göre;” duygusal zekâ, bireyin ken-
disinin ve diğerlerinin hislerini ve duygularını izleme, bunlar arasında ayrım yapma ve bu süreçten
elde ettiği bilgiyi, düşünce ve davranışlarında kullanabilme yeteneğiyle ilgili olan sosyal zekânın bir
alt formudur.”

Daniel Goleman Duygusal Zekâ” adlı kitabında duygusal zekâyı, “kendini harekete geçire-
bilme, aksiliklere rağmen yoluna devam edebilme, dürtüleri kontrol ederek tatmini ertele-
yebilme, ruh hâlini düzenleyebilme, sıkıntıların düşünmeyi engellemesine izin vermeme,
kendine başkalarının yerine koyabilme” olarak tanımlamaktadır.

Duygusal zekânın tanımladığı; bireyin kendini tanıması, kontrol etmesi ve motive etmesi, isteklerini
erteleyebilmesi, duygusal değişimlerini kontrol etmesi, engellemeler karşısında direnebilmesi, diğer
kişilere anlayışla yaklaşabilmesi, onların en derin duygularını sezinleyebilmesi, etkin ilişkiler kurup
sürdürebilmesi yetenekleri, öğrenilebilir psikolojik ve sosyal becerilerdir ve bu beceriler sayesinde
birey yaşamdaki başarısını ve doyumunu en üst düzeye çıkarabilmektedir. Bilim adamları duygusal
zekânın IQ gibi kader olmadığını, her yaşta geliştirilebileceğini ifade etmektedirler. Bu da duygusal
zekânın önemini bir kat daha artırmaktadır.
(Doğan ve Şahin’in “Duygusal Zeka: Tarihsel Gelişimi ve Örgütler İçin Önemine Kavramsal Bir
Bakış” adlı makalelerinden alıntılanmıştır.)

Öğretmene Not: Ek 1’de yer alan “Duygusal Zekâ Ölçeği” ni çoğaltınız ve öğrencilere dağı-
tınız. Öğrencilerden ölçeği doldurmalarını isteyiniz. Ölçeğin uygulanmasının
ardından Ek 2’de yer alan puanlama yönergesine göre her öğrencinin ken-
di doldurduğu ölçeği değerlendirerek duygusal zekâ düzeyini analiz etmesini
sağlayınız.

Soru

1. Duygusal zekânın gündelik hayatta ne gibi etkileri vardır? Eksikliğinde kişi ne tür sorunlar yaşar?
Örnek vererek açıklayınız.

59
Hazırlayan: Güzin ÇEKEN