Page 90 - Psikoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 90
CEVAP ANAHTARLARI PSİKOLOJİ 11
Kavram Öğretimi Çalışması
davranışın sıklığında artma meydana gelmesine neden olur. 3. Sosyal öğrenme insanların, özellikle küçük çocukların öğren-
Böylece alışkanlıklarımız şekillenir. Kontrolü kaybettiğimiz melerinde önemli bir yere sahiptir. Küçük çocuklar çoğunlukla
zaman da bağımlı bireyler hâline geliriz. modeli izleyerek ve taklit ederek öğrenirler. Sosyal öğrenme
insanlar için kısa sürede öğrenmeyi, sosyal davranışların
3. Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Olası sürekliliğini, kültürün yeni kuşaklara aktarımını, hayvanlar için
cevaplardan biri şöyle olabilir: Tasarlanan ve telefona yük- de riskli olabilecek bir davranışa girişmek zorunda kalmadan
lenen uygulamanın özellikleri şunlardır: Kişinin ilgi alanları öğrenmeyi sağlar. Maymunların diğer maymunların yılan
doğrultusunda normalleşme planı oluşturulur. Günün belirli gördüklerinde korkuyla tepki verdiklerinde görerek yılandan
saatlerinde gerçekleştirilmesi gereken görev bildirimleri gelir. korkmayı öğrenmeleri buna örnek gösterilebilir.
Arkadaşlarını ziyaret et, yürüyüş yap, bir hayvanı sev, yemek
yap, spor yap, komşularının ihtiyaçlarını sor gibi. Gelen
görev bildiriminin belirli zaman diliminde gerçekleşmesi Çalışma No.: 29
gerekmektedir ve gerçekleştirilen her görev karşılığında altın
toplanır. Gün sonunda toplanan altın sayısı ne kadar çoksa 1. Yönerge
kişi bölüm atlamaya hak kazanır.
1. Ahmet’in çok 2. Abisinden kötü 3. Derse geç
3. Yönerge uğraştığı fizik bir söz duyan girdiğinde
probleminin çocuğun, kı- öğretmeni tara-
1. Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Olası çözümünün yü- zınca topluluk fından sert bir
cevaplardan biri şöyle olabilir: (Çok sevdiğim bir sanatçıyı rüyüş yaparken içinde hiç şekilde uyarı-
o sene reklam yüzü yapan bir dergi, daha önce benim için birden aklına beklenmeyen lan Sabri’nin
nötr bir uyarıcı iken sevdiğim sanatçı ile sunumu sonucunda gelmesi. bir anda bunu bir daha geç
koşullu uyarıcı hâline geldi.) söylemesi. kaldığı dersle-
Dijital para piyasası ile ilgili haberlerde insanları dolandıran re girmemesi.
örneklerinin çokça yer almasının ardından insanlar bu piya- 4. Evde hiç yemek 5. Bayramda dede- 6. Evde TV
saya güvenmemeye başladılar. Reklamcılar bu sorunu çöze- pişirmeyen sinin elini öpün- açıkken ders
bilmek için halkın güvendiği bir isim olan Haluk Levent’ in Özge’nin evlen- ce harçlık alan çalışan çocu-
bu reklamlarda oynamasını sağladılar. Koşulsuz uyarıcı olan diğinde yemek- çocuğun, diğer ğun, ertesi gün
Haluk Levent’ e duyulan güvenin, koşullu uyarıcı olan dijital lerin nasıl yapıl- günlerde de annesi hava
para piyasasına duyulması amaçlanmıştır. Pek çok ürünün dığını bildiğini dedesini görün- durumunu sor-
satışında bu ve bunun gibi yaklaşımları kullanan reklamların fark etmesi. ce elini öpmek duğunda cevap
oldukça etkili olduğunu düşünüyorum. istemesi. verebilmesi.
2. Bu sorunun cevabı öğrencilerin yorumuna bırakılmıştır. 7. Bakıcısı yabancı 8. Archimedes’in 9. Öğrencilerin
yanlış za-
hamam tasını
dil konuşan
Olası cevaplardan biri şöyle olabilir: Pek çok ürünün çocuğun da bir suyun üstünde manda çalan
satışında bu ve bunun gibi yaklaşımları kullanan reklamların süre sonra ya- yüzerken görüp teneffüs zilini
oldukça etkili olduğunu düşünüyorum. Bu durum benim bancı dil konuş- suyun kaldırma duyunca hep
için de geçerli, hiç ihtiyacım olmadığı hâlde sevdiğim bir maya başlaması. kuvvetiyle birlikte dışarı-
sanatçının reklamlarında oynadığı bir ürün dikkatimi çeker ilgili bir anda ya koşmaları.
ve markete gidip o ürünü gördüğüm zaman, ürünü merak “Evreka, evre-
ederek alabilirim. ka!” (Buldum,
buldum!) diye
Çalışma No.: 28 bağırması.
1. Yönerge 10. Sağlık ocağına 11. Babasını 12. Araba kulla-
her gidişinde aşı lavabo tamir nırken panik
1. Bu sorunun cevabı öğrencilerin olası cevaplarına göre şekil- olan çocuğun, ederken izleyen atak geçiren
lenecektir. Olası cevaplar: Derste öğretmenin sorduğu soruya sağlık ocağını Koray’ın bo- bir kişinin,
geçen gün izlediğim bir programı hatırlayarak cevap vermem görünce ağla- zulan lavaboyu daha sonra ara-
gizil öğrenmeye, yazılıda soruyu çözmek için uğraştıktan maya başlaması. tamir edebil- ba kullanmak-
sonra sınav bitiminde cevabın birden aklıma gelmesi kavra- mesi. tan korkması.
yış yoluyla öğrenmeye ve babamı gözlemleyerek lavaboyu
tamir etmeyi öğrenmem gözlemsel öğrenmeye örnek göste- 1.
rilebilir. Öğrenciler öğrenmelerimin daha çok sosyal ve gizil Kavrayış yoluyla gerçekleşen öğrenme 1. ve 8. kutucuklarda
(örtük) öğrenme ile gerçekleştiğini düşünüyorum, şeklinde örneklendirilmiştir.
cevaplar verebilirler. Farkına varmadan (örtük /gizil) öğrenme 2. 4. ve 6. kutucuk-
larda örneklendirilmiştir.
2. Yönerge Model alarak (gözlemsel) öğrenme 2. 7. ve 11. kutucuklarda
1. Bu sorunun cevabı öğrencilerin olası cevaplarına göre örneklendirilmiştir.
şekillenecektir. Olası cevaplar: İzlediğim deneyden; çocuk- Klasik koşullanma yoluyla öğrenme: 9. 10. ve 12. kutucuklar-
ların çoğunlukla gözlemleyerek, taklit ederek öğrendiklerini da örneklendirilmiştir.
anladım. Bu doğrultuda gündelik hayatta çocuklara örnek Edimsel koşullanma yoluyla öğrenme: 3. ve 5. kutucuklarda
olacak davranışların sergilenmesine dikkat edilmeli, aileler örneklendirilmiştir.
özellikler sigara içme, kitap okuma gibi alışkanlıklarında ve
şiddet vb. olumsuz davranışlarında çocukların gözlemleyerek 2. Bu sorunun cevabı öğrencilerin olası cevaplarına göre
öğrendiklerini dikkate almalıdırlar. şekillenecektir. Olası cevaplar: Gündelik hayattaki öğrenme-
lerimde daha çok koşullanma yoluyla öğrenmenin ve bilişsel
2. Bu sorunun cevabı öğrencilerin olası cevaplarına göre öğrenme türlerinin en etkili olduğunu ve kalıcı öğrenmeyi sağ-
şekillenecektir. Olası cevaplar: “Bana göre her izlediğimiz, ladığını düşünüyorum. Öğrenmelerimin neredeyse tamamında
gözlemlediğimiz davranışı öğrenmiyoruz çünkü sosyal olarak bilişsel öğrenmeyi kullanıyorum. Örneğin Okulda dersleri
öğrendiğimiz durumlarda, öğrenebilmek için gözlemlediğimiz öğrenirken, bazı davranışları ailemden, arkadaşlarımdan,
modelin bizim için önemi, özellikleri, dikkat çekici olmasının medyadan gözlemleyerek ve taklit ederek bazılarını da gizil
yanı sıra modelin davranışlarının hatırlanması, motivasyonu- ve kavrayış yoluyla öğreniyorum. Özellikle okulda beni ödüle
muz gibi koşullar da etkili olmaktadır.” götüren, yüksek not almamı sağlayan ya da ceza almamama
neden olan birçok davranışı da edimsel koşullanma yoluyla
öğreniyorum.
87