Page 21 - Kimya 9 | 4. Ünite
P. 21

Maddenin  Hâlleri

                     Kaynama ve Dış Basınç
                     Sıvılar    belli  bir  sıcaklığa  ulaşınca  yalnız  yüzeyde  değil  sıvının
                  her yerinde buharlaşma başlar. Buharlaşmanın yalnızca sıvı yüzeyin-
                  de değil sıvının içinde de meydana gelmesine kaynama denir (Gör-
                  sel 4.3.9).
                     Sıvının yüzeyinde oluşan buhar basıncının dış basıncına eşit oldu-
                  ğu sıcaklık noktasına kaynama noktası denir. Kaynama atmosfer ba-
                                                                                Görsel 4.3.9: Suyun kaynaması
                  sıncının 1 atm (760 mm Hg) olduğu ortamda gerçekleşirse buna nor-
                  mal kaynama noktası denir. Başka bir deyişle normal kaynama nok-
                  tası bir sıvının 1 atm basınçtaki kaynama noktasıdır.
                     Kaynama noktası dış basınca bağlıdır. Deniz seviyesinden yukarı-
                  lara doğru çıkıldıkça atmosfer basıncı azalır. Örneğin dış basınç aza-
                  lınca kaynama noktası düşer. Dış basıncın 255 mm Hg olduğu Eve-
                                               o
                  rest’te suyun kaynama noktası 71 C’tur.
                     Basınç  arttıkça  kaynama  noktası  da  artar.  Deniz  seviyesinden
                  1000  metre  aşağıda  855  mm  Hg  basınçta  suyun  kaynama  noktası
                             o
                  yaklaşık 103  C’tur.
                     Kaynama noktasınını etkileyen faktörler şunlardır:
                  •  Dış basınç
                  •  Sıvının cinsi
                  •  Sıvının saflığı
                     Kaynama  noktası  ısıtıcının  gücüne,  sıvının  miktarına  ve  kabın
                                                                                 Buharlaşma        Kaynama
                  şekline bağlı değildir.

                     Buharlaşma ve Kaynama
                     Buharlaşma  ve  kaynama  olayları  birbirinden  farklıdır  (Görsel
                  4.3.10). Bu farklar Tablo 4.3.1’de özetlenmiştir.

                                                                                Görsel 4.3.10: Buharlaşma ve kaynama
                  Tablo 4.3.1: Buharlaşma ve Kaynama Arasındaki Farklar
                            BUHARLAŞMA                                     KAYNAMA

                                                     Sıvının buhar basıncının dış basınca eşit olduğu anda (belirli
                       Her sıcaklıkta gerçekleşir.  sıcaklık ve basınçta) gerçekleşir. Saf sıvılarda kaynama süresince
                                                                         sıcaklık sabittir.


                       Sıvı yüzeyinde gerçekleşir.                Sıvının her yerinde gerçekleşir.


                               Yavaştır.                                    Hızlıdır.

                         Kabarcıklar oluşmaz.                           Kabarcıklar oluşur.


                          Az enerji gerektirir.                        Çok enerji gerektirir.

                   Buharlaşma maddenin cinsine, saf-
                   lığına, sıcaklık, basınç, yüzey alanı,   Kaynama maddenin cinsine, saflığına ve dış basınca bağlıdır.
                            neme bağlıdır.








                                                                                                        163
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26