Page 21 - Kimya 9 | 4. Ünite
P. 21
Maddenin Hâlleri
Kaynama ve Dış Basınç
Sıvılar belli bir sıcaklığa ulaşınca yalnız yüzeyde değil sıvının
her yerinde buharlaşma başlar. Buharlaşmanın yalnızca sıvı yüzeyin-
de değil sıvının içinde de meydana gelmesine kaynama denir (Gör-
sel 4.3.9).
Sıvının yüzeyinde oluşan buhar basıncının dış basıncına eşit oldu-
ğu sıcaklık noktasına kaynama noktası denir. Kaynama atmosfer ba-
Görsel 4.3.9: Suyun kaynaması
sıncının 1 atm (760 mm Hg) olduğu ortamda gerçekleşirse buna nor-
mal kaynama noktası denir. Başka bir deyişle normal kaynama nok-
tası bir sıvının 1 atm basınçtaki kaynama noktasıdır.
Kaynama noktası dış basınca bağlıdır. Deniz seviyesinden yukarı-
lara doğru çıkıldıkça atmosfer basıncı azalır. Örneğin dış basınç aza-
lınca kaynama noktası düşer. Dış basıncın 255 mm Hg olduğu Eve-
o
rest’te suyun kaynama noktası 71 C’tur.
Basınç arttıkça kaynama noktası da artar. Deniz seviyesinden
1000 metre aşağıda 855 mm Hg basınçta suyun kaynama noktası
o
yaklaşık 103 C’tur.
Kaynama noktasınını etkileyen faktörler şunlardır:
• Dış basınç
• Sıvının cinsi
• Sıvının saflığı
Kaynama noktası ısıtıcının gücüne, sıvının miktarına ve kabın
Buharlaşma Kaynama
şekline bağlı değildir.
Buharlaşma ve Kaynama
Buharlaşma ve kaynama olayları birbirinden farklıdır (Görsel
4.3.10). Bu farklar Tablo 4.3.1’de özetlenmiştir.
Görsel 4.3.10: Buharlaşma ve kaynama
Tablo 4.3.1: Buharlaşma ve Kaynama Arasındaki Farklar
BUHARLAŞMA KAYNAMA
Sıvının buhar basıncının dış basınca eşit olduğu anda (belirli
Her sıcaklıkta gerçekleşir. sıcaklık ve basınçta) gerçekleşir. Saf sıvılarda kaynama süresince
sıcaklık sabittir.
Sıvı yüzeyinde gerçekleşir. Sıvının her yerinde gerçekleşir.
Yavaştır. Hızlıdır.
Kabarcıklar oluşmaz. Kabarcıklar oluşur.
Az enerji gerektirir. Çok enerji gerektirir.
Buharlaşma maddenin cinsine, saf-
lığına, sıcaklık, basınç, yüzey alanı, Kaynama maddenin cinsine, saflığına ve dış basınca bağlıdır.
neme bağlıdır.
163