Page 9 - Matematik 11 | 5.Ünite
P. 9

Çember v e  Dair e
            4.  Bir çemberde iki kiriş merkezden eşit uzaklıkta değilse uzun olan kiriş merkeze daha
               yakındır.
            Yandaki şekilde |OF| = a ve |OE| = b olsun.
            |AB| > |CD| ⇒ |AF| > |ED|                    (1)           A        F         B
            |AF|  + a  = r ve   |ED|  + b  = r 2                            r    a
                                     2
                                 2
                    2
                2
                        2
            |AF|  = r  - a    ve   |ED|  = r  - b      (2)                       O
                2
                    2
                                     2
                                          2
                                  2
                        2
            (1)  ve  (2) den                                                        r
            r  - a  > r  - b 2                                                   b
                     2
                 2
             2
            -a  > - b 2                                                   C     E      D
               2
            a  < b  olur. Buradan a < b  olur.
                 2
             2
               7. Örnek
                                          Yarıçap uzunluğu 7 cm olan yandaki çemberde [AB] kirişi
                               B
                                          [CD] kirişine göre merkeze daha uzaktır. |AB| = (x + 5) cm,
               A      x + 5               |CD| = (2x + 2) cm olduğuna göre x in değer aralığını
                                          bulunuz.
                         O
                                  D
               C       2x + 2
               Çözüm
               Çemberin yarıçapı 7 cm olduğu için en uzun kiriş (çap) 14 cm olur.
               |AB| < |CD|  olduğundan  x + 5 < 2x + 2 < 14  olur. Buradan
               x + 5 < 2x + 2        ve       2x + 2 < 14
                      3 < x                   2x < 12
                                                x < 6 olur.
               O hâlde x in değer aralığı (3, 6) olur.


               8. Örnek

                                          Yandaki O merkezli çemberde |AB| = 6 cm ve
                 A       6      B         |CD| = 8 cm olarak veriliyor. [AB] // [CD] ve r = 5 cm
                                          olduğuna göre [AB] ile [CD] kirişleri arasındaki uzaklığı
                                          bulunuz.
                          O


                C        8        D

                                          Çözüm
                  A    3  E   3   B       Yandaki şekilde merkezden [AB] kirişine indirilen dikmenin
                          a    5          uzunluğu a, [CD] kirişine indirilen dikmenin uzunluğu b
                                          olsun.
                           O
                     5     b              EOB ve COF üçgenleri özel üçgenler olduğundan
                 C    4   F   4    D      a = 4 cm ve b = 3 cm olur.
                                          İki kiriş arasındaki uzaklık
                                          |EF| = a + b = 4 + 3 = 7 cm olur.





                                                      197
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14