Page 18 - Sosyoloji 1 | 3.Ünite

3. ÜNİTE Kültür

Okuma Parçası

Aşağıdaki metinleri okuyarak soruları cevaplayınız.
Müzik ve Kültür
Müzik; dil, edebiyat ve tarih gibi millî kültür hazinlerinden birisidir. Zengin çeşitlilik göstermesi ve yaygın olması
nedeniyle en önemli kültür değerlerinden olan müzik, bireysel olduğu kadar, bestecisi, seslendiricisi ve tüketicisi ile
toplumsal bir görünüm de ortaya koyar. Müzik eserleri sadece bir ses sistemine dayanmaz, etnolojik bir yapıya bağlı
sosyal davranışlara da dayanır. Pek çok müzik ürünü bir toplumun kimliğini oluşturan kültürün simgeler ve davranış
biçimleriyle dışa vurumudur. Ait olduğu toplumun kültürel özelliklerini en çok yansıtan müzik türü şüphesiz halk müziği-
dir. Halkın içinde doğmuş ve gelişmiş olan bu müzik o toplumun dili, aynası ve kimliği durumundadır. Türk Halk Müziği,
halkın yurt ve insan sevgisini, kahramanlığını, sağlam ve güzel karakterini ince ve derin bir duygu ile ifade edebilen en
değerli folklor unsurudur. Türk Folklorunun önemli bir ürünü olan türküler Türk halkının yaşantısında etkili olan olayla-
rın, duygu ve düşüncelerin, kendi kültür ve sanat anlayışının müzik yoluyla anlatımıdır.
(Feyzan Göher Vural, Türk Kültürünün Aynası: Türküler, 398)

Safranbolu evinden bir görünüm Yöresel kıyafetlerimiz
Safranbolu Evleri Kıyafetler
Safranbolu evlerinin boyutunu ve biçimini belirle- Giyim, insanlık tarihi kadar eskidir. Geleneksel
yen üç temel unsur vardır. Bunlar: çok nüfuslu büyük ögeler içeren bir giyim kuşam örneği, ait olduğu toplu-
aile yapısı, yağışlı iklim, kültürel ve maddi zenginliktir. lukla ilgili bize çok çeşitli bilgiler sunabilir. Kullanılan
Yağışlı iklim nedeniyle kapalı alan ihtiyacı da fazladır. kıyafetler, toplumların yerleşik ya da konar göçer
İnsan ve hayvan yiyecekleri, yakacak odunlar vb. olmaları ve bunların töre, dil ve kültür nitelikleri
ihtiyaç malzemelerinin hepsi evin uygun bölümlerinde hakkında bize birçok bilgi verir. Örneğin bir Türkmen
muhafaza edildiği için Safranbolu evleri büyük hacim- veya Yörük köyüne gidildiğinde kimin sözlü ya da
lidir. Bu evler kültürel açıdan ele alındığında Safran- kimin nişanlı olduğu başlığından, giydiği kıyafetlerin
bolu’nun toplumsal yapısını da yansıtır. renginden anlaşılır.
(www.safranbolu.org) (www.kultur.gov.tr)

Geleneksel el sanatlarından halı dokumacılığı

Toplumsal Yaşamda El Sanatları
El sanatlarının oluşumunda toplumların coğrafi konumu, iklimi ve inanç sisteminin etkisi görülür. El sanatları ait
olduğu toplumun kültürel özelliklerini, yaşam tarzını, üretim aşamalarını ve geçmişini de yansıtır. Bu yönüyle toplumsal
yapının bir fotoğrafı gibidir.
(www.kultur.gov.tr)
1. Kültürel unsurlar toplumsal yapı ile ilgili hangi bilgilere ulaşmamıza yardımcı olur? Belirtiniz.
2. Türk Halk Müziği örneklerinden hareketle Türkiye toplum yapısı ile ilgili hangi özellikleri söyleyebilirsiniz?

202