Page 30 - Sosyoloji 2 | 2.Ünite

ETKİNLİK
YORUMLUYORUZ

Aşağıdaki metinleri okuyarak soruları cevaplayınız.

Atatürk ve Toplumsal Bütünleşme
Atatürk’e göre devlet, her toplumun kendine özgü kültürünün ürünüdür. “Her toplum kendi kültürü-
nün gereği bir devlet yapısı oluşturur. Devlet güçlü olmalı,
meşruiyetini halktan almalı ve toplumdan ileride olmalı ki
toplumu bu yönde etkileyerek onu daha ileriye, daha iyi-
ye götürebilsin.” diyerek devlet ve toplumun bir etkileşim
süreci içinde olduğunu; kaynağını, gücünü milletten alma-
yan bir devletin devamlı ve etkin olamayacağını ifade eder.
Atatürk’e göre devlet ve millet birbiriyle bütünleşmelidir.
Ancak bu şekilde güçlü bir devletten söz edilebilir. Zaten
Atatürk her vesile ile sosyal yapının tüm unsurlarının bü-
tünleşmesinden söz eder.
Atatürk’e göre toplumsal bütünleşme gücünü halktan
Atatürk’e göre tek bir kuvvet, tek bir irade vardır. O alır.
irade de halktır. Her şey halktan kaynaklanır; halkın ira-
desi bölünemez, başkasına devredilemez. Bu iradeyi Atatürk kendi şahsında yaşatmıştır. Çünkü Atatürk
devletin güçlü ve sürekli olmasının tam bağımsızlık ve millî egemenlik gibi iki önemli temele dayanarak
gerçekleşeceğine inanır. Bu iki unsurdan millî egemenlik devletin sürekliliğini sağlar.
Bunlara ek olarak millî birliğin devlet yapısı için ne kadar önemli olduğunu şu sözleriyle dile getirir:
“Efendiler, bu vaziyet karşısında bir tek karar vardır. O karar da millî egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız
yeni bir Türk devleti tesis etmektir.” Hatta Aralık 1921’de Ankara’da yaptığı bir konuşmasında özetle şöyle
demektedir: “İlm-i içtimai noktasından bizim hûkümetimizi ifade etmek lazım gelirse halk hükûmeti
deriz.”
www.atam.gov.tr

Atatürkçü Düşünce Sistemi
Atatürkçülüğü oluşturan ilkeler, birbirini tamamlayan bütünün parçaları gibidir. Cumhuriyetçilik, mil-
liyetçilik ve halkçılık birbirinden ayrı düşünülemez. Cumhuriyetçilik ilkesi, Atatürk’ün devlet anlayışının
temellerinden birini oluşturan millî egemenlik ilkesinin doğal bir sonucudur. Atatürk milliyetçiliği, hür-
riyet ve insan şahsiyetine değer veren eşitlik fikrine dayanır. Halkçılık ise milliyetçilik fikrinin bir sonucu
olarak bütün fertlerin eşit hak, yetki ve sorumluluklara sahip olmasını öngörür. Ayrı ayrı ele alınırlarsa tam
olarak anlaşılmazlar. Laiklik, modern toplum düzeninin oluşmasını sağlayan en önemli ilkedir. İnkılapçılık
bunların toplumda yaygınlaştırılıp kökleşmesini sağlar.
Çağdaş medeniyet düzeyine ulaşmayı amaçlayan Atatürkçü düşünce sistemi, akılcı ve bilimcidir. Ülke
bütünlüğünün korunması için millî birlik ve beraberliğe önem verir. İnsan hak ve hürriyetlerine saygılıdır.
Atatürk‘ün “Her ilerlemenin ve kurtuluşun anası hürriyettir.” sözü bunu çok güzel açıklar. Dünyadaki mil-
letlerin mutluluğu birbirlerinin haklarına saygılı olmaları ile mümkündür. Dünya barışı ancak bu şekilde
korunur.
www.meb.gov.tr
SORULAR

1. Atatürk’e göre devlet-millet bütünleşmesi nasıl sağlanır? Görüşlerinizi paylaşınız.
2. Toplumsal bütünleşmede devletçilik ilkesinin rolü hakkında neler söyleyebilirsiniz?
3. Atatürkçü düşünce sistemini oluşturan temel ilkeler nelerdir? Belirtiniz.
4. Atatürkçü düşünce sisteminin toplumsal bütünleşmeye katkılarını anlatan bir metin yazınız.

124 ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCE SİSTEMİ VE TOPLUMSAL BÜTÜNLEŞME