Page 30 - Sosyoloji 2 | 4.Ünite

ETKİNLİK

ticareti girişimleriyle düzenleyecek ve genişletecek sosyal durumları açıklar.
insanların hep kamusal hayat alanına geçmesi; ka-
Bir de; ilköğrenimi yönetim gücüyle ülkenin
musal hayatımızın etkinleşmesi zaafına sebep: Bu
her tarafına tek biçimli olarak yaygınlaştırmış olan
zaaf bütçede ve ülkenin genel durumunda kendisini
Fransa’ya bakalım: Görürüz ki ilkokulların verdiği
şiddetle hissettiriyor. Bu nedenle, çalışmanın idarî
yetenek ve bilgilerden yararlanma tamamen iş haya-
araçlarla artırılıp ilerletilmesi düşüncesi ortaya çıkı-
tının elverişliliğine bağlı. Bu yararlanma; şehirlerde
yor. Buna Batı’dan nakledilen siyasî kurumların ha-
ve hatta kırların sanayi bölgelerinde şehir ve sanayi
zırdaki koşullar altında işletilmesindeki imkânsızlık
hayatının gerektirdiği ihtiyaç etkisi altında devam
da eklenince bilgisizliğin; bütün dertlerimizin kay-
ve gelişme gösteriyor. Çocuk öğrendiği bilgilerin
nağı olduğu düşüncesiyle ilkokullarımıza büyük bir
bir çoğunu unutmakla beraber okuyup yazma, he-
önem verilmekte ve onlardan gerçekleştiremeye-
sap etme gibi yeteneklerinden yararlanma fırsatları
cekleri hizmetler beklenmekte. Bunun sonucunda
buluyor. Hâlbuki; ticari ve endüstriyel merkezler-
milletlerin durumlarında en derin değişimlerin ve
den uzak ve bu nedenle satış için değil sırf ailenin
en büyük devrimlerin ancak ilköğrenim sayesinde
ihtiyacını sağlamak için tarım yapılan yerlerde bu
gerçekleştiği yönündeki gerçek dışı bir inanca ka-
öğrenim; iş hayatında hiçbir ihtiyaca karşılık gel-
pılıyoruz.
mediği için heba olup gidiyor. Buralarda, öğreni-
Görülüyor ki bizde yükseköğrenim gibi ilköğre- mini pek parlak bir şekilde tamamlayan çocukların
nim de idari ve siyasi bir biçim alıyor ve bunun için askere gittikleri vakit imzalarını atmayacak bir hâle
öğretmenlere devletin yetkisiyle; aile babalarının da gelmiş oldukları sık sık görülmektedir. Demek ki
üstünde bir statü sağlayıp yalnız çocukların eğitimi- ilköğrenim de çalışmanın gereklerine bağlı: Çoban-
ni değil, babaların da fikrî ve siyasi rehberliklerini lık hayatında ve ülkemizdeki gibi ilkel bir tarımda
yapmak gibi büyük bir görev yüklenmek isteniyor. gerek duyulmuyor. Hâlbuki sanayi ve özel ticarette
faydası ve hatta gerekliliği duyulmaktadır.
Hâlbuki etkisi, aile terbiyesinin ve çalışma or-
tamının gereklerine bağlı olan bir okul varsa o da İlerlemiş bir tarımsal ve ticari yapıya sahip olan
mevcut şartları değiştirmeye araç olacağını zannet- Rum ve Musevi vatandaşlarımızın ilköğrenimden
tiğimiz ilkokullardır. Bu okulların aile ve çalışma yararlanma konusunda gösterdikleri nispi başarı da
ortamının eğitici etkilerini vermesi mümkün değil- bu sosyal kanunu kanıtlamaktadır. “Ülkemizde zi-
dir. Gözlemler bunu tamamıyla ispat etmektedir. raat geridir, çünkü çiftçi cahil!” demekle hiçbir şey
açıklığa kavuşturulmuş olmaz. Sorun tarım ile uğ-
Köylülerimizin aile terbiyesine yardımcı olarak
raşanların bu faaliyetlerini geliştirmeye uygun ör-
bizzat idare ettiği okullar sosyal durumlarına denk
güte sahip bulunmamasından ibaret.
düşmekte. Esas çalışmalarını hayvan otlatmacılığı
ve basit bir tarımın oluşturduğu köylülerimiz; ça- İlerlemeden mahrum olmak gibi cehalet de bu-
lışmalarıyla zorunlu olarak göreneğe uyduklarından nun zorunlu bir sonucu!
iş başında kazanılan yetenekler bu çalışmayı devam
Ziraatı ilerletmek için ülkemizin, çiftçilerimi-
ettirmek için yeterli geliyor. Çocuklar genellikle
zin muhtaç olduğu şey; çalışmayı düzenleyecek bir
aileleri arasında kalarak hayatlarını kazanmak için
birikim sahipliğidir. Biz; tarım işletmecilerinden,
girişimlerine değil, cemaatlerine dayanmaktadır-
zirai patronlardan mahrum bulunuyoruz! Doğaldır
lar. Bu nedenle bireyci gençler bilgi genişlemesine
ki belirttiğimiz bu işleri öğretmenler, vaizler, ziraat
zorlayan etkenden tamamen mahrum bulunuyorlar.
müfettişleri, kaymakamlar gibi çalışmayı kendi ida-
Ziraat ise satış için değil, tamamıyla ailenin ihtiyacı
re etmeyen kimseler özetle kamu görevlileri gerçek-
için gerçekleştiriliyor. Bu koşullar altında doğaldır
leştiremez. Bu kamu görevlilerinin önemli unvanlar
ki insanlar okuyup yazmaya ve bilgilerini geniş-
altında kamuda memur olarak çalışmalarının yayıl-
letmeye ihtiyaç hissetmekte. Sonuçta doğrudan
ması ve yönetim erkinin faaliyet alanının giderek
doğruya aile tarafından gerçekleştirilen eğitim köy
artması demektir. Bu durum sosyal yükselme yo-
imamı ve papazının yardımıyla tamamlanmaktadır.
lunda değil çöküş ve tükenmenin yolunda hızlandı-
İşte ülkemizde köylerin okulsuzluğunu veya okul-
ğının en açık görünümünden başka bir şey olamaz!
larımızın bugünkü koşullarını; köylülerimizin bu

188 SOSYOLOJİK METİN ÇÖZÜMLEMELERİ