Page 25 - Tarih-10 | 5.Ünite

DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595)

Fransuva’nın Kanuni’ye Mektubu
Matrakçı Nasuh, Muhteşem Süleyman’ın seferlerini anlatan
“Süleymannâme” adlı eserinde, Fransa kralı I. Fransuva’nın
(Görsel 5.28) mektubunu şöyle özetlemiştir:
Ey yedi iklimin padişahı, dünyanın sığınağı yiğitlik menbaı, ey
şahım benim halimden haberdar ol ve bu gönlü yaralıya lütuf
ve merhametini gönder. Senin gibi bir dünya hükümdarı yok.
Başka hükümdarlar senin kapında ancak kapıcı olabilirler. Se-
nin kullarına dostum, düşmanlarına da düşmanım. Ben kendi
hâlimce Fransa ülkesine Şah bulunuyorum. Siz şâh-i cihâna
durumumu anlatmak gerekirse şunu beyan ederim ki bizim
aramızdan kötü talihli bir adam (Şarlken), mel’un birisi sezar
oldum diye hile ile yüksek payelere ulaştı. Ey şah ben de bu
hâli görünce yanıma nice askerle varıp onunla savaşayım ve
o kötü adamı ortadan kaldırayım. Siz cihan padişahının kapı- Görsel 5.28
sından şu beklenir ki Avrupa’da kötü hükümdarları saldırıları I. Fransuva (Gravür)
ile bertaraf eden Hayreddin Paşa, donanma gemileriyle bu
tarafa gelip yardım eder ve Macaristan tarafından da padişah
hazretleri savaşa girerse düşmanın fesadı kılıç ile ortadan
kaldırılmış olur ve dünya yeniden eski parlaklığına kavuşur YORUMLAYALIM
(İnalcık, 2010, s.256-257'den düzenlenmiştir).
Fransuva’nın Kanuni’den yardım istemesinin gerekçeleri nelerdir?

Habsburglara karşı Macaristan’ı bir üs olarak kullanmak isteyen
Kanuni (Görsel 5.29), Macaristan üzerine sefere çıkmıştır. Osmanlı
ordusu Macaristan’a ilerlerken harp yürüyüşü yapmış aynı zamanda
psikolojik üstünlük için mum donanması ile de ateş ve ışık şenliği
meydana getirmiştir. Kanuni, casus teşkilatı sayesinde Macar Kralı
Layoş’un her taraftan yardım istediğini öğrenmiştir. Bu sebeple
savaşın ünlü kumandanları olan Bali Bey ile Hüsrev Bey’e, Hırvat-
lardan gelecek bir yardıma karşı dikkatli olmalarını emretmiştir.

Osmanlı ordusu, askerî taktik anlayışı gereği Macar zırhlı süvari-
sinin hücumuna engel olmuştur. Araziyi iyi tanıyan ve en uygun
yerde mevzilenmiş olan Macar ordusu, coğrafi konumu müsait
olmayan Osmanlı kuvvetlerine kısım kısım saldırmıştır. Fakat kısa
sürede çember içine alınan Macar ordusu üzerine Türk topçusunun
mermiler yağdırmasıyla iki saat gibi kısa bir sürede galibiyet sağ-
lanmıştır. Kesin bir imha savaşı olan Mohaç’ta bozguna uğratılan Görsel 5.29
Macar kralı, çekilirken bataklığa saplanarak hayatını kaybetmiştir. Kanuni Sultan Süleyman
(Temsilî)
Osmanlı ordusunun 29 Ağustos 1526’da Macar ordusunu böyle-
sine bir hezimete uğratmasıyla Macar Krallığı tarih sahnesinden
silinmiştir.

Mohaç Savaşı öncesinde bir nevi gaza şenliği olan mum do-
nanması; askeri sadece psikolojik olarak savaşa hazırlamakla
kalmıyor, savaşı topluca kutlanan bir zafere dönüştürüyordu.
Vakanüvis Solakzade “Güya yedi göğün yıldızları bir yere
toplanmış gibi oldu. Alem ruşen edip vadiyi bir gül bahçesine BİLİYOR MUSUNUZ?
çevirdiler.” diyordu.

143