Page 16 - Tarih-10 | 6.Ünite

6. ÜNİTE

şehzadeler, Şehzade Alayı denilen büyük bir törenle başkentten
uğurlanırdı. Bu büyük tören, Osmanlı Devlet yönetiminde şehza-
delere verilen önemin bir göstergesiydi.
Sancağa çıkma usulünün temel amacı, ileride padişah olacak olan
şehzadelerin devlet yönetiminde tecrübe kazanmasını sağlamaktı.
Sancağa çıkan şehzadenin yanında “Lala” denilen tecrübeli bir
devlet adamı bulunurdu (Görsel 6.16). Şehzadenin eğitiminden
sadece padişaha karşı sorumlu olan Lala, devleti idare etme sa-
natının en ince ayrıntılarını şehzadeye öğretirdi.

Şehzadelerin sancağa çıkmaları, devletin o bölgeye verdiği önemin-
de bir göstergesi olarak kabul edilirdi. Hanedan üyesi bir yönetici
tarafından yönetilen halkın, daha huzurlu olacağı ve devlete karşı
daha itaatkâr davranacağı beklenirdi. Sancak gelirlerine sahip olan
şehzadelerin masrafları da devlet hazinesine yük olmaktan çıkardı.
Görsel 6.16
Lala (Temsilî)
Osmanlı Devleti için stratejik öneme sahip olan şehzade
sancaklarının birçoğu aynı zamanda eski beyliklerin merkez-
leriydi. Balıkesir, Kütahya, Manisa, Antalya, Konya, Kefe, Amasya
BİLİYOR MUSUNUZ? (Görsel 6.17), Sivas, Karaman, Trabzon, Bolu şehzadelerin
gönderildikleri önemli yerleşim yerleriydi.

Sancaklarda şehzadelerin başkanlık yaptığı, Divân-ı Hümâyun’un
benzeri Şehzade Divanları vardır. Şehzade, sancağı yönetirken
kendi Divanı’na gelen davalara bizzat bakmış ve devlet yöneti-
mini uygulamalı olarak öğrenmiştir. Sancakta bulunan Tımarlı
Sipahiler şehzadeye bağlıdır. Savaşlarda ordu komutanı olarak
görev yapan şehzadeler olduğu gibi padişahın sefere çıktığı za-
manlarda İstanbul’da taht kaymakamı olarak kalanlar da olmuştur.
Bütün bunlar, şehzadelerin devlet yönetimi açısından çok önemli
bir rol oynadıklarının kanıtıdır. Sancağa çıkma usulüyle yetişen
şehzadeler, Osmanlı Devleti’nin en ihtişamlı padişahları olarak
karşımıza çıkmıştır. Sancağa çıkma usulüyle yetişen son padişah
III. Mehmet’tir. XVII. yüzyıldan itibaren şehzadeler eğitimlerini
sarayda almaya başlamış fakat bu durum, şehzadelerin devlet
Görsel 6.17
Amasya idaresinde tecrübesiz olmalarına neden olmuştur.

180