Page 18 - Türk Dili ve Edebiyatı - Ünite 4

4. Ünite

Çeşitli konularda yazılmış makale örnekleri okuyunuz.

Dil Bilgisi

1. İncelediğiniz metinlerden alınan aşağıdaki cümlelerin ögelerini bulunuz.
Rüzgâr potansiyeli bakımından zengin olan bölgelerimiz Ege, Marmara ve Doğu Akdeniz kıyılarıdır.

ABD’nin uzay çalışmaları ile saptadığı meteorolojik veriler, Türkiye’nin rüzgâr enerjisi bakımından zen-
gin olduğunu göstermektedir.

İnsan doğada yaşam bulan, yaşamını doğa içindeki koşulların etkisiyle şekillendiren ve zorunlu olarak
da bir şekilde doğayla ilişki içinde var olabilen bir varlıktır.

Çevresel sorunların ortaya çıkışının da çözümünün de insan merkezli olduğu göz önünde
bulundurulursa çevre bilinci oluşturmada çevre etiğinin ne kadar önemli olduğu da açık olarak görü-
lecektir.

Çevre söz konusu olduğunda “saygı” ve “sorumluluk” kavramları etik birer kavram olarak karşımıza
çıkar.
2. “İran numûnelerini taklit ederek saraylarda ve medreselerde vücûde getirdiğimiz eski edebiyat, gazel
ve kaside edebiyatı, bu ilk devirlerin tamamen zıddı sayılabilecek bir mahiyeti hâizdir.” cümlesindeki
virgülün kullanım amacını açıklayınız.
3. Aşağıdaki parçada günümüz yazım ve noktalama kurallarına uymayan kullanımları belirleyi-
niz.
Dağdan dağa orman perileri gibi keskin ıslıklarla seslenen beyaz gocuklu çobanların kamış düdükler-
le çaldıkları o havalar, “Tekin: prens”lerin Hint ve İran eşyasıyle süslenmiş portrelerinde de aynı tesiri
yapardı. Yâni o zamanki edebiyat bütün ruhları bir noktaya toplayabilen, hepsine aynı heyecanı veren,
onlara müşterek bir zevk hayatı yaşatan sağlam bir edebiyattı. Kır çiçekleri kadar basit, dağ havaları
kadar vahşi olmakla beraber, doğrudan doğruya Türkeli’nin ruhundan kopan saf, samimi bir edebi-
yat... Bunda bitip tükenmez belâgat, kâideli, muayyen ve mazbut şekiller, çok kullanılmaktan artık ka-
lıp haline gelmiş istiareler, dimağın, uzun uzun düşünerek bulduğu işitilmemiş teşbihler yoktu; “ozan”
denilen halk şâirleri onlardan numûneler saklayan, kitaplı, kütüphaneli adamlar değildi. Bozkırların
kül rengi gökleri altında, esen rüzgârlardan bir ses, akan sulardan bir âhenk, dağ çiçeklerinden renk
ve koku alan bu iptidâî sanatkârlar, belki, sırtında koştukları kısraklardan daha başı boş, daha kendi
temayüllerine tâbi yaşıyorlardı.

YAZMA ÇALIŞMALARI

a. Yazma Tür ve Tekniklerini Tanıma

Araştırmaya Dayalı Metin Yazma Aşamaları
1. Hazırlık

a. Araştırma Konusunu Belirleme: Fen bilimleri veya sosyal bilimler alanları kapsamında bir konu
belirlenir. Konunun toplumun ilgisini çekebilecek bir yönünün olmasına dikkat edilir.

124