Page 21 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | 2.Ünite
P. 21
HİKÂYE
İçerden uğultular geliyordu.
Yağmur taş duvarların arasından çıkan aykırı yeşillikleri parlatmıştı.
—Bizden de erken gelenler olmuş. Geç meç kalmış olmayalım?
Hademe giyimli bir kadın onlara doğru yürüdü, taşlı yoldan. Bezgin, alışık bakışlarıyla anne, kızın üs-
tünden dışarıda bir şeye bakıyordu.
Anne, saygılı sordu:
—Geciktik mi acaba? Çocukların çoğu gelmiş.
Hademe kadın ilgisiz,
—Parasız yatılı imtihanlarının çocukları hep erken gelir. Hiç gecikmezler.
Çocuk annesinden ayrıldı.
Kıyısı duvarlı taş yolda yürümeye başladı.
Hademe kadın, görmedikleri bir iskemleyi görmedikleri bir çatının oraya çekip oturmuş, yün örme-
ye başlamıştı.
Çocuk, dönemeçte arkasına baktı. Dış kapıda annesi yağmurun altında gülümseyerek duruyordu.
Füruzan, Parasız Yatılı
METİNDE GEÇEN BAZI KELİME VE KELİME GRUPLARI
ağarık : Beyazlaşmış, rengi solmuş.
bölük pörçük : Tam yararlı olmayacak biçimde, parça parça.
elzem : Çok gerekli, vazgeçilmez.
harlı : Kuvvetli bir biçimde.
ilmühaber : Birinin yer, hâl, medeni durumu vb.ni gösteren resmî belge, hâl kâğıdı.
lizol : Mikrop kırıcı olarak kullanılan sıvı.
tükenmez : (Metinde) Peynirli bir tür çorba.
yalaz : Alev.
METİN VE TÜRLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
Okuduğunuz metin, Cumhuriyet Dönemi yazarlarından Füruzan’ın Parasız Yatılı adlı hikâye kita-
bından alınmıştır. Yazar; hikâyesinde anne ve kızın yoksul hayatlarını, çektikleri sıkıntıları, hayal ve
ümitlerini tasvir ederek okuyucunun duygularını harekete geçirmeye çalışır. Bu arada okuyucuyu
bazı sosyal sorunlar üzerinde de düşündürür. Hikâyede olay basit, konu sıradan olmakla birlikte an-
latım tarzı yenidir. Yazar bu anlatım tarzıyla sıradan bir konuyu etkili hâle getirmiştir. Parasız Yatılı
adlı metinde yapı bakımından dikkati çeken özelliklerden biri de kronolojik zaman akışının kırılarak
hayatın çeşitli anlarının, annenin konuşmaları, kızın hatırlamaları aracılığıyla bir arada verilmiş ol-
masıdır.
Parasız Yatılı, bireylerin iç dünyasını ve durumunu gerçekçi bir dille anlatmıştır. Hikâyede yaşantı-
ların somut ayrıntılarla verilmesi; eşyanın duygu, mana ve hatıra yüklü bir şekilde kullanılması dik-
kati çeker. Hikâyenin iç zenginliğini oluşturan hatıra, çağrışım ve konuşmalar tesadüfi değildir. Hep-
si de ana fikre, yoksulluk ve kimsesizlik temalarına bağlıdır. Hikâyede mekân olarak seçilen yerler
(ev, sokak, okul, hastane) hikâyedeki kişilerin yaşantılarıyla uyumlu olarak verilmiştir.
Kahramanlarının yaşantılarını gerçekçi bir bakışla tasvir eden yazar, anlatım tarzıyla yoksul ve yal-
nız olan anne ile kızın içinde bulundukları sıkıntılı duruma okuru da ortak etmeyi başarmıştır.
Okuduğunuz hikâyede kullanılan farklı anlatım teknikleri, kronolojik zamanın takip edilmemesi
ve iç konuşmalar yoluyla bazı toplumsal sorunlara da değinilmesi Füruzan’daki modernist anlayışın
yansımalarıdır.
55