Page 16 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | 2.Ünite

2 ÜNİTE

Sanat ve edebiyatta insanın konumunu geleneksel ölçütleri değiştirerek vermeyi amaçlayan mo-
dernizm, okuduğunuz hikâyede de olduğu gibi gerçeklikten ve toplumdan uzak değildir. Modernizm
bireyden, onun iç dünyasının karmaşıklığından hareket eder ve gerçekliğe ulaşmaya çalışır. Ancak
bu gerçeklik geleneksel-gerçekçi anlayışın temsil ettiği kadar yalın, düz bir gerçeklik değildir. Moder-
nizmle birlikte özellikle gerçeklerin göründükleri gibi olmadığı anlayışı yerleşmiş, yerleşik kuralları
ve toplumun sıradanlığını eleştirme düşüncesi ağırlık kazanmıştır.

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinde geçen “O da gümüş suların aktığı ovaları daha iri karanfillerle çerçeveleyip
bezedi.”, “Sular hiç yaldızlanmadı.” cümlelerinde altı çizili kelimelerin anlamlarını kullanıldıkla-
rı cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden
kontrol ediniz.
2. Metinde süsleme işini yapan kişinin iş yaparken aklına baba ve dedesinin sözlerinin ve yaptıkla-
rının gelmesi neyin göstergesidir? Bu durumu toplumumuzun sosyal, kültürel ve manevi değerle-
riyle ilişkilendirerek açıklayınız.

3. Metindeki süslemecinin mi yoksa kaportacının mı işine ve anlayışına kendinizi yakın hissettiniz?
Düşüncelerinizi nedenleriyle ve günümüzle ilişkilendirerek anlatınız.

4. Metinde diyalog, iç konuşma, bilinç akışı tekniklerinin geçtiği cümlelere örnekler bulunuz.
5. Okuduğunuz metinde olaylar mı yoksa kahramanların iç dünyaları ve yaşamlarından kesitler mi
daha ön plandadır? Metinden hareketle açıklayınız.
6. “Modernizmi esas alan eserlerde kahramanlar; bir yandan saflığını, hassasiyetini, duyarlılığını
modern dünyayla beraber kaybederken diğer yandan değerlere, toplum yaşantısına yabancılaşan,
yalnızlaşan kişilerdir.” bilgisinden yola çıkarak Adalet Ağaoğlu’nun hikâyenin sonunda insanlarla
ilgili yaptığı tasviri modernizmle ilişkilendirebilir misiniz? Açıklayınız.
7. Okuduğunuz metinde yer alan kişiler, zaman ve mekânın özelliklerini belirleyerek aşağıdaki şe-
malara yazınız.

Kişiler Zaman Mekân

8. Metnin temel çatışmasını tespit ediniz. Tespitinizden hareketle metnin tema ve konusunu söyle-
yiniz.
9. Okuduğunuz metnin anlatıcısı ile bakış açısını belirleyiniz. Seçilen anlatıcı ile bakış açısı metnin
üslubunu nasıl etkilemiştir?
10. Metnin başlığının “Karanfilsiz” olarak seçilmesinin nedenini metinde anlatılanlardan yola çıka-
rak söyleyiniz. Siz olsaydınız bu metin için hangi başlığı seçerdiniz? Nedenleriyle söyleyiniz.
11. Adalet Ağaoğlu, eserlerinde modernizm anlayışından etkilenmiştir. “Karanfilsiz” adlı metinden
yola çıkarak modernist anlayışla ilgili çıkarımlarda bulununuz.

50