Page 6 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | 9.Ünite

9. Ünite

26 Ağustos

Bir buluşma bu: Mermer Plajı’nın süt beyaz kumlarının az ötesinde duruyordu. Bir kamyon. Adı: ...
Lâstiği söndüğünden, yana kaykılmış. Zaten öbür lâstikleri de eksik, çalınmış. Döşemeleri sökül-
müş. Farları alınmış. Yalnızca çatısıyla ve üstünü örten yapraklarla ayakta duruyor. Kimsenin uğrama-
dığı sapa bir kıyıda.
Gençliğinde, tepedeki ocaklardan kıyıya mermer taşıyormuş. Kimbilir o kıpkırmızı, alımlı gençli-
ğinde kaç sürücünün köylülere çalım satmasını sağlamıştır? Geçen yıl, emekli olmuş. Gelecek yıla tek
parçası kalmayacak bu gidişle.
Yılkıya bırakılmış bir at gibi başkalarının düşlerinde koşacak, köpükler içinde durmadan koşacak.
(...)
Tomris Uyar, Gündökümü

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Yazar, günlüklerini topladığı Gündökümü adlı eserinde yaşamın-
dan kesitler sunarak gözlemlerine yer vermiş; sanat anlayışını, yaşa-
ma ve topluma bakışını ortaya koymuştur. Günlüklerde yazar; karşı-
laştığı olay ve durumlarla olan uyumsuzluğunu, karşıtlıklarını sanatçı
duyarlılığı içinde şiirsel bir üslupla ve yalın bir dille anlatmıştır. Anlat-
ma ve iç konuşma tekniklerini kullanmıştır.

Metni Anlama ve Çözümleme
1. 1 Haziran tarihli günlükte geçen “Selçuk, coğrafya kitaplarının de-
yimiyle, ‘rejimi düzenli’ bir ırmaktır.” cümlesinde “rejimi düzenli bir
ırmaktır.” sözüyle söz konusu kişi hakkında ne anlatılmak istenmiş-
tir?
2. ”... büyük çoğunluğun çarçabuk benimseyeceği bir iş yaptığımı san-
mıyorum...” sözünden hareketle yazarın sanat anlayışı hakkında
neler söylenebilir? Belirtiniz.
3. 26 Ağustos tarihli günlükte hâkim olan duygu nedir? Metin üze-
rinde örnekleyerek açıklayınız.
4. 14 Haziran tarihli günlükteki öznel ifadeleri belirleyiniz.

5. Selçuk’la attık kendimizi çayıra... Küçücük bir alanda ne çok, ne çeşitli otlar, dikenler, daha bilmem
neler var! Birbirlerinden birbirlerini besliyorlar.
İneklerin, kuzuların sesi, çok uzaktan geliyor oysa burnumuzun dibindeler.
Bu bölümde yapılan betimlemede hangi duyularla seçilen ayrıntılara yer verilmiştir? Açıklayınız.

6. “Lunapark’ta akla gelen her türlü oyuncağa bindik. Yüreğimin ağzıma gelmesini seviyorum galiba.”
ifadesindeki deyimi ve bu deyimin cümleye kattığı anlamı belirtiniz.
7. 26 Ağustos tarihli günlüğün konusu dikkate alındığında günlük türünün konu kapsamı hakkında
ne söylenebilir? Açıklayınız.

250