Page 41 - Yönetim Bilimi (Tüm Kitap)

Yönetim Bilimine Giriş

I) Klasik Yönetim Anlayışına Bağlı Yaklaşımlar
“Klasik Yönetim Düşüncesi” üç yaklaşımdan oluşur ve bu yaklaşımların te-
mel amacı, akılcı yöntemlerle işletmelerde bilimsel ölçütlere uygun etkin ve
verimli bir düzen oluşturmaktır.

Bilimsel Yönetim Anlayışı - Frederick TAYLOR

[Frederik Teylır (1856-1915)]
Taylor (Teylır), küçük bir makine atölyesinde bir işçi olarak işe başladı. Dört
yıl sonra bir çelik şirketine makinist olarak girdi. Bu işletmede işçi, memur,
makinist, ustabaşı ve mühendis olarak çalıştı; 1884 yılında başmühendisli-
ğe yükseldi (Görsel 1.27).

Taylor (Teylır), iş yaşamında insanın
nasıl çalıştırıldığını inceledi. Hedefi, in-
sanların özellikleri ile işletmelerin oluş-
turduğu toplumsal çevre ve iş çevresi
arasındaki etkileşimi çözümlemekti.
Gözlemlerinde, işçi ve işverenin “iyi bir
günlük iş” ve “iyi bir günlük ücret”in ne
olduğunu bilmemeleri nedeniyle işlet-
melerin çok kaynak israf ettiğini gördü.
Ayrıca işletmelerde uygulanan hiyerar-
şik -emir komuta- sistemin uygun olma-
dığını tespit etti. Belirli bir işi yapmayı
gerektiren en iyi sistemi tespit etmek
için işçilerin hareketlerini inceledi, bu
hareketleri hassas saat ile ölçtü. Bu ça-
lışmanın sonunda oluşturduğu analizde
her işi küçük ve basit hareketlere böldü,
gereksiz hareketleri kaldırdı.
Taylor’a (Teylır) göre en iyi eleman, en iyi Görsel 1.27: Frederick Taylor
üretim aracıydı ve işçiler, tam anlamıyla
ekonomik insanı temsil ediyordu. Taylor, yüksek ücretle çok çalışacak işçi-
lere yönelik standart bir ücret sisteminin yeterli olmadığına inanıyordu. Bu
sebeple “farklılaştırılmış parça başı ücret sistemi” önerdi. Buna göre, her
işçiye her gün belirli bir iş verilecek, işin ayrıntıları açık bir şekilde belirtilecek
ve işin her parçası için belirli bir zaman ayrılacaktı.

Taylor, öncülük ettiği bilimsel yönetimde özellikle israf ve kayıpların azaltı-
larak verimliliğin arttırılmasını amaçlamıştır. Bu amaçla; standartlaştırmayı,
basitleştirmeyi ve uzmanlaşmayı önermiştir.

39