Page 168 - Kimya Farklılaştırılmış Öğretim Etkinlikleri

Kimya

12.SINIF - FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETIM ETKINLIKLERI

Modelleme sürecinin ardından öğretmen sınıfta altışar kişilik gruplar oluşturur
(SF1). Sınıf ortamında her gruba uygun çalışma alanı düzenler (FÖOD1). Gruplara
metan (CH ), etilen (C H ) ve asetilen (C H ) moleküllerini oluşturan karbon ato-
2
4
2
4
2
munun orbitallerinin ve hibrit orbitallerinin enerji düzeylerini gösteren diyagramlar
ile her bir orbitalin uzayda yönelim şekillerini içeren çalışma kâğıdı verilir (İF1).
Çalışma kâğıdı örneği Ek 1' deki (sayfa 171, 172, 173) gibi olabilir.
Öğrencilerden çalışma kâğıdındaki karbon atomlarına ait bağ sayıları, hibrit orbi-
talleri ve orbital enerjileri arasındaki ilişkiyi inceleyerek tek, çift ve üçlü bağların na-
sıl oluştuğuna yönelik ölçüt belirlemeleri istenir. Gruplar ölçüt belirlerken öğretmen
konuyla ilgili ölçüte ulaştıracak yönlendirici sorular sorar (SF2). Öğrencilerden, öğ-
retmenin sorduğu soruları ve sorulara verdikleri cevapları çalışma kâğıdının notlar
kısmına yazmaları istenir (ÜF2).

Örnek Sorular;
CH molekülünde karbon atomunun orbitalleri ve enerji değerleri nasıl değişmiştir?
4
3
CH molekülünde hibrit orbitalinin ismi neden sp ‘tür?
4
Hibrit orbitalleri şemadaki hangi orbitallerdir?
Hibrit orbitalleri ile oluşan bağlar, molekülün bağ yapısıyla nasıl ilişkilendirilir?
Hibrit orbitallerinin oluşturduğu bağlar hangileridir ve bu bağlara hangi isim
verilir?
Benzer sorular etilen ve asetilen için de sorulur.

Ayrıca aşağıdaki sorulara benzer sorular da sorulabilir.
C H ve C H orbital enerji diyagramında uyarılmış hâlde hibrit orbitalleri-
2
2
2
4
ne katılmayan p orbitali orbital şemasında hangisidir? Bu orbital hangi bağı
oluşturmuştur?
C H ve C H molekülünde orbital şemasındaki hibrit orbitalleri hangileridir?
2
2
2
4
Orbital şemasındaki hibrit orbitali sayısı ile enerji şemasındaki hibrit orbitali sayısı
eşit midir?
Hibrit orbitali sayısı ile hibrit orbitali ismi arasında nasıl bir örüntü vardır?
Hibrit orbitali türü ile tek, ikili ve üçlü bağ arasındaki ilişki nedir?
Bu sorulardan ve gelen cevaplardan sonra öğretmen; “Sizce hibritleşme ve hibrit
orbitali nedir?” “Atomdaki orbitaller neden hibritleşir?” sorularını sorar. Öğrencile-
rin cevaplarını çalışma kâğıdında notlar bölümüne yazmaları istenir (ÜF3).
Sonra öğretmen çalışma kâğıdındaki atomların hibritleşme olayını bir animasyon
göstererek anlatır. Anlatımda moleküllerin orbital örtüşmesi şemasından sigma ve
pi bağlarının oluşumundan bahseder. Sigma ve pi bağları oluşum şekilleriyle bera-
ber anlatılır (SF3).
Öğretmen ders anlatımından sonra sorulan tüm soruların tekrar öğrenciler tarafın-
dan gözden geçirilmesi ve hatalarının düzeltilmesini ister.

168