Page 71 - Özel Eğitim İhtiyacı Olan Öğrenciler

ÖZEL EĞITIM IHTIYACI OLAN ÖĞRENCILER

GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN ÖĞRENCİLER

Bazı bireyler çeşitli sebeplerle doğuştan veya sonradan zihinsel yetersizlik geliştirebilirler. Özel eğitim
ihtiyacı olanlar içinde zihinsel yetersizlik yaşayanların oranı oldukça yüksektir. Bu bölümde, zihinsel yetersizliği
olan bireyler hakkında temel bilgiler ve açıklamalar sunulacak.
Görme algısından yoksun ve işlevsel olarak görme düzeyine sahip olmayan bireyler, görme yetersizliği
(GY) olan bireyler olarak tanımlanmaktadır. Görme yetersizliği, çeşitli düzeylerde görme düzeylerini içermesi
nedeniyle yelpaze bir terimdir (Tuncer, 2005).

1. Tanım ve Sınıflama
Görme yetersizliği, gözün anatomik yapısal zedelenmeleri sonucu ortaya çıkan ve gözün normal gör-
me işlevini yerine getirememesi durumudur. GY olan bireylerin görme becerileri birbirlerinden farklılık göster-
mektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO, 2013) sınıflamasına göre GY olan bireyler; normal, orta ve ağır düzey ile
körlük (tamamen görme yoksunluğu) olmak üzere dört kategoride sınıflandırılmaktadır. Geleneksel sınıflandır-
malardan biri ise az gören ve kör olmak üzere iki kategoride yapılan sınıflamadır (Şafak, 2013).

Normal Orta Ağır Körlük
Dünya Sağlık Örgütü, görme yetersizliğini dört farklı kategoriye ayırır: normal görme, orta düzeyde
görme yetersizliği (az gören), ağır düzeyde görme yetersizliği ve körlük. Burada orta ve ağır düzeyde görme ye-
tersizliği, "az görme" kategorisi altında toplanmıştır. Görme yetersizliğinin bu iki ana sınıflaması, yasal ve eğitsel
açıdan farklı şekillerde tanımlanır.
Yasal tanıma göre;

• Kör; tüm düzeltmelerden sonra, en iyi gören gözde görme keskinliğinin 3/60 m'nin altında olması veya
buna karşılık gelen görme alanı kaybının 10 derecenin altında olması olarak tanımlanır. "Görme bozuklu-
ğu" hem az görme hem de körlüğü içerir.
• Az gören; tüm düzeltmelerden sonra, en iyi gören gözde 6/18 m ila 3/60 m arasında görme keskinliğine
sahip veya görme alanı 10 derecenin altında olacak şekilde görme yetersizliği olan birey olarak tanımlan-
maktadır.
Tanımlarda yer alan ifadelerin açıklamaları:
1. Tüm düzeltmeler: Doktor tarafından yapılabilecek (ameliyat, ilaç tedavisi, gözlük vb.) müdahaleleri içerir.
2. 3/60 m: Normal görme keskinliğine sahip bir bireyin 60 m’den görebildiğini kör bir birey 3 m’den görebili-
yor demektir.
3. 6/18 m: Normal görme keskinliğine sahip bir bireyin 18 m’den görebildiğini az gören bir birey 6 m’den
görebiliyor demektir.
4. Görme alanı 10 derece: Görme alanı, başınızı çevirmeden tam karşıya bakarken sağ, sol, alt ve üst görme
alanında görebildiğiniz alandır. Az gören birey 360 derecelik bu alanın 10 derecelik bir alanını görebiliyor
demektir.
71