Page 47 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Laboratuvar Çalışmaları Öncesi Bilinmesi Gerekenler

• Yangın tahliye projesi
• Acil boşaltma planları ve toplanma yeri

• Acil kapatma vana ve anahtarları (elektrik, gaz, çekerocak ve bek için)
• Göz duşları ve vücut duşları
• İlk yardım çantası ve ilk yardım sorumlusu
• Kırık cam toplama kapları

• Biyolojik kirli atık toplama kapları
• Tehlikeli madde atık toplama kapları

• Tehlike, dikkat ve diğer uyarı işaretleri
• Güvenlik Bilgi Formları
• Kimyasal dökülme ve saçılmalarında kullanılan maddeler (zeolit, kil)

Ne kadar dikkatli çalışılsa da kimyasalların ortama sızması, dökülmesi gibi kazalarla veya kimyasallara maruz ka-
lınması, cihazların kullanımı sırasında elektrik çarpması gibi tehlikeli olaylarla karşılaşılabilir. Oluşabilecek bu ve
benzeri tehlikeleri önlemek veya etkilerini azaltmak için genel laboratuvar güvenlik kurallarına uymak gerekir. La-
boratuvar güvenlik kurallarının başında eldiven, önlük, yüz siperi gibi mevcut standartlara ve yapılacak çalışmalara
uygun kişisel koruyucu ekipmanları kullanmak gelir.
29 Kasım 2006 tarih ve 26361 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği’nde kişisel
koruyucu donanım (KKD);

1. Bir veya birden fazla sağlık ve güvenlik tehlikesine karşı korunmak için kişilerce giyilmek veya taşınmak ama-
cıyla tasarlanmış herhangi bir cihaz, alet veya malzeme,

2. Kişiyi aynı anda bir veya daha fazla muhtemel risklere karşı korumak amacıyla imalatçı tarafından bir bütün
hâline getirilmiş birçok cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş bir donanım,

3. Belirli bir faaliyetin yapılması için korunma amacı olmaksızın, taşınan veya giyilen donanımla birlikte kulla-
nılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzeme şeklinde tanımlanır. Kişisel ko-
ruyucu donanımları, amaçlanan doğrultuda kullanımı sırasında karşılaşılan tüm risklere karşı yeterli koruma
sağlamalıdır. Bu amaçla tüm kişisel koruyucu donanımlarda bulunması gereken genel özellikler aşağıdaki
şekilde sıralanabilir.
1. KKD, tehlike içeren iş yapılırken öngörülebilen koşullarda ve amaçlanan doğrultuda kullanımı sırasında
kullanıcıyı mümkün olan en yüksek düzeyde koruyacak şekilde ergonomik olmalıdır.
2. KKD malzemesi ve parçaları, bozulma sonucu ortaya çıkan maddeler de dâhil olmak üzere öngörülebilir
koşullarda kullanımı sırasında kullanıcının sağlık ve hijyenini olumsuz yönde etkilememelidir.
3. Giyildiğinde tahriş ya da yaralanmalara neden olabilecek derecede sert olmamalı, keskin kenarlar ve çıkın-
tılar bulundurmamalıdır.
4. Vücudun duruş şeklinde ve hareket etmesinde çok fazla kısıtlamaya neden olmamalı ve duyu organlarında
yol açabileceği hassasiyet kaybı en az düzeyde olmalıdır.
5. Çalışma sırasında yapılacak hareketler ve vücudun duruş şekilleri göz önüne alınarak doğru pozisyonda
ayarlanmalı, öngörülen kullanım süresinde vücut yapısına uygunluğu sağlanmalıdır.
6. Kullanım koşulları altındaki ortam koşullarının etkisine dayanıklı, dayanıklılık ve işlevselliğini azaltmaya-
cak şekilde de olabildiğince hafif olmalıdır.

Laboratuvarlarda bulunması önerilen kişisel koruyucu donanımlar ile bazı acil durum ekipmanları ve özellikleri

46