Page 77 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Laboratuvar Tekniklerine Giriş

3. LABORATUVAR TEKNİKLERİNE GİRİŞ

Laboratuvar çalışmalarında genel olarak homojen veya heterojen karışımların oluşturduğu, saf olmayan deney or-
tamları ile karşılaşılır. Bu homojen veya heterojen karışım ortamından istenen maddenin saf olarak elde edilmesi
için bazen deney öncesi bazen de deney sonrası bazı işlemlere ihtiyaç duyulur. Saf olmayan bir maddenin saflaş-
tırılması veya bir karışımın bileşenlerine ayrılması işlemleri ayırma ve saflaştırma teknikleri olarak bilinir ve labo-
ratuvarlarda yaygın olarak kullanılan yöntemlerdir. Ayırma ve saflaştırma işlemlerinin temel amacı, maddelerin
fiziksel veya kimyasal özelliklerindeki farklılıklarından yararlanarak saf madde elde etmektir.
Laboratuvarda yürütülen çalışmaya bağlı olarak kullanılan damıtma, titrasyon, ekstraksiyon, boyama gibi yöntem
ve teknikler; kendine özgü cam balon, büret, ayırma hunisi, petri kabı gibi cam malzemeler yanı sıra santrifüj, bistüri,
otoklav, metre, dişli çark, terazi, mikroskop gibi çeşitli alet ve cihaz kullanmayı gerektirir.
Laboratuvarda kullanılan alet ve cihazların bilinmesi; yapılan araştırma, ölçüm ve analizlerin güvenilirliklerini ar-
tırmaktadır. Laboratuvarda kullanılan aletler, analizlerin gerçekleşmesi ve sonuçlanması için yardımcıdır. Bu alet-
lerden bazıları termometre, terazi, pusula, yay, deney tüpü ve ısı iletim aletidir. Laboratuvarda kullanılan cihazlar
analizler sürecinde kullanılmaktadır. pH metre, santrifüj, mikroskop, Hoffman (Hafmın) voltametresi bu cihazlardan
bazılarıdır.

3.1. LABORATUVARDA SIK KULLANILAN CAM MALZEMELER

Laboratuvarlarda çoğunlukla cam malzemeler kullanılmaktadır. Cam malzemelerin kullanım yerleri ve dayanıklılığı
camın kalitesine göre değişmektedir. Laboratuvarda cam malzemelerin tercih edilmesinin nedenleri şunlardır:

1. Cam ucuz ve ekonomiktir. Yıkanarak defalarca kullanılabilir.
2. Cam kolay deforme olmaz, şeffaftır; camın ölçme hataları daha azdır.
3. Cam malzemelerin çoğu, bilinen her tür kimyasala ve ısıya karşı oldukça dayanıklıdır. Görsel 3.1’de laboratu-
varda sıklıkla kullanılan bazı cam malzemeler gösterilmektedir.

Görsel 3.1: Laboratuvarda sıklıkla kullanılan bazı cam malzemeler

76