Page 74 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

• Kullanışlılık Standartları: İçerik ve işlevsellik şeklinde iki standarttan oluşan kullanışlılık, web kullanıcısının
internet ortamında bulduğu bilginin yararlılığına dikkat ederek karar verilmesi gerektiğini vurgular. İçerik
standardı, web bilgisinin faydalı olup olmadığına karar vermektir. İşlevsellik ise bilginin erişebilirlik, aranabi-
lirlik ve zengin içerik sunması açısından kolaylık sağlamasıdır.
• Arama Stratejileri: Bilgi ararken detaylandırma ve keşif stratejisi ile eşleştirme stratejilerine dikkat etmenin
önemini açıklar. Detaylandırma ve keşif stratejisi, bilgi kaynakları arasındaki bağlantılara dikkat ederek ama-
ca en uygun web bilgisine ulaşmaya çalışmaktır. Eşleştirme ise aranan web bilgisiyle tam eşleşen web siteleri
üzerinden bilgiye ulaşmaya çalışmaktır.

Yukarıda verilen standartlar doğrultusunda öğrencinin kendi kişisel gelişimine de etkisi olacak şekilde bilgi ve ileti-
şim teknolojilerini kanunlara uygun ve ahlaki çerçevelere dikkat ederek doğru ve etkin bir şekilde kullanması sağ-
lanmalıdır. Öğrencilere telif hakkı ve intihal konularında bilgi verilmeli, müzik ve görsellerin kullanımının dâhi intihal
oluşturulabileceği belirtilmelidir. Öğrencilerin eriştikleri bilgiyi “kopyala, yapıştır” ya da “kes, yapıştır” yoluyla değil,
var olan bilgi birikimleri ile kendi yorumlarını katarak içeriği hedef kitleye uygun şekilde düzenleyip sunmaları ve
sonunda mutlaka kaynak göstermeleri gerektiği belirtilmelidir.
Gelişim süreçlerinin ilk aşamalarında yalnızca veri işleme ve saklama amacıyla kullanılan bilgisayarlar, yeni tekno-
lojik gelişmeler sonucu bilgisayar ağları gibi yapıların oluşmasıyla bilgi ileten cihazlar durumuna gelmiştir. İnternet,
birbirine bağlı binlerce bilgisayar ağından oluşan en büyük iletişim ağıdır. İnternet, bir bilgisayardaki bilgiyi başka
bir bilgisayara taşıyan bir araç görevini görmektedir. Bu iletişim ağı, Yerel Alan Ağı (Local Area Network-LAN) veya
Geniş Alan Ağı (Wide Area Network-WAN) olmak üzere iki şekilde birbirine bağlı bilgisayarlardan oluşmaktadır. İn-
ternetin temel bileşenleri iletişim hatları ve yönlendiricilerdir. İletişim aracı olarak kullanılan ağlar üzerindeki bilgi
iletiminin nasıl sağlanacağı ağ iletişim kuralları (protokoller) ile belirlenir. İletişim kurallarından iletişim kontrol
protokolü (TCP) ve internet protokulü (IP) temel kurallardır. TCP/IP, ağlar üzerinde verilerin bir bilgisayardan diğe-
rine geçişini idare eden kurallar veya protokoller kümesidir. İnternet üzerinde paketlere ayrılarak iletilen bilginin
iletiminin ve ağ iletişiminin sağlıklı olması için ağ üzerindeki paketlerin kimliklerinin çok açık bir şekilde belirlenmesi
gerekmektedir. Bu nedenle internet üzerindeki her makinenin, kullanıcının ve nesnenin adreslenmesi sağlanmıştır.
Bu adresleme genelden özele doğru yapılmakta ve her adresin seviyesine göre kontrol yetkisi dağıtılmaktadır. Bu
adresleme yapısına Alan Adı Sistemi (Domain Name System-DNS) adı verilmektedir. Tablo 2.16’da görüldüğü gibi
kullanıcıların sayfa yapısı, içeriği ve kaynağı hakkında fikir sahibi olabilmeleri için adreslerin sınıflandırılması yoluna
gidilmiştir.

Tablo 2.16: Alan Adı Sisteminde Kullanılan Bazı Sınıflar
Domain (Alan Adı Uzantısı) Açılımı Kullanım Alanı

gov. Government Devlet kuruluşları
Eğitim kurumları
edu. Education (üniversiteler gibi)
Ticari olmayan, kar amacı gütme-
org. Organization yen kuruluşlar

com. Commercial Ticari kuruluşlar
mil. Military Askerî kuruluşlar

Akademik kuruluşlar
ac. Academic (Bazı ülkelerde edu yerine kullanıl-
maktadır.)
Uluslararası organizasyonlar ve
int. İnternational kuruluşlar

73