Page 70 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Çerçevesi ve Millî Eğitim Bakanlığı ve Yüksek Öğretim Kurulu başta olmak üzere kamu kurum ve kuruluşları, işçi ve
işveren sendikaları, meslek örgütleri ve ilgili sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde ulusal ve uluslararası konu
uzmanlarının katkılarıyla hazırlanan Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi esas alınmıştır.
19.11.2015 tarih ve 29537 sayılı Resmî Gazete’de Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin oluşturulması, geliştirilmesi, uy-
gulanması ve güncelliğinin sağlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla “Türkiye Yeterlilikler Çerçe-
vesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” yayımlanmıştır. Bu yönetmelikte Türkiye Ye-
terlilikler Çerçevesi; “Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu olacak şekilde tasarlanan, ilk, orta ve yükseköğretim
dâhil mesleki, genel ve akademik eğitim-öğretim programları ve diğer öğrenme yollarıyla kazanılan tüm yeterlilik
esaslarını gösteren ulusal yeterlilikler çerçevesini ifade eder.” şeklinde tanımlanmıştır.

02.01.2016 tarih ve 29581 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi ile
Türkiye’deki mevcut yeterliliklerin kapsamlı bir şekilde bir araya getirilmesi, yeterliliklerin kalitesinin artırılması,
hayat boyu öğrenmenin yaygınlaştırılması ve sistemli bir şekilde desteklenmesi, ulusal ve uluslararası şeffaflığın,
tanınabilirliğin en üst düzeyde karşılanması ve toplumun tüm bireyleri için fırsatlar yaratılması hedeflenmektedir.
Ulusal Yeterlilik Çerçevesi (UYÇ); bir ülkede var olan yeterlilikleri tanımlamak, belirlenmiş ölçütlere göre sınıflandır-
mak ve karşılaştırmak için kullanılan, seviyelerden oluşan ilkeler ve kurallar bütünüdür. UYÇ’lerini oluşturan Avrupa
ülkelerinin çerçeveleri incelendiğinde bu çerçevelerin ortak hedefleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
1. Eğitim ve öğretimde uluslararası şeffaflığı artırmak ve yeterliliklerin karşılaştırılmasını ve aktarılmasını sağlamak,
2. Ulusal yeterlilik sistemlerinin şeffaflığını artırmak,
3. Hayat boyu öğrenmeyi teşvik etmek,
4. Eğitim ve öğretimde öğrenme kazanımlarına dayalı bir yaklaşım kullanma eğilimini desteklemek ve hızlandırmak,
5. Aktarım ve ilerleme sağlamak için eğitim ve öğretim sistemlerinin geçirgenliğini ve esnekliğini artırmak,
6. Yaygın ve serbest öğrenmelere geçerlilik kazandırmak,
7. Yeterlilikler arasındaki tutarlılığı artırmak,
8. Kalite güvencesi için referans noktası sağlamak,
9. Paydaşlar arasında iş birliğini güçlendirmek ve iş piyasası ile daha yakın ilişkiler kurmaktır.

Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyinin 18.12.2006 tarihli ve 2006/962/EC sayılı “Hayat Boyu Öğrenme İçin
Anahtar Yetkinlikler” Hakkındaki Tavsiye Kararı’nın ekinde “Hayat Boyu Öğrenme İçin Anahtar Yetkinlikler-Avrupa
Referans Çerçevesi” yer almaktadır. Bu çerçeve, sekiz anahtar yetkinliği belirlemekte ve her bir yetkinliğe ilişkin te-
mel bilgi, beceri ve davranışları tanımlamaktadır. Anahtar yetkinlikler, hayat boyu öğrenme kapsamında her bireyin
kazanması beklenen, tanımlanmış sekiz yetkinliktir.
Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi, Avrupa Referans Çerçevesinde yer alan ve aşağıdaki gibi sıralanan sekiz anahtar yet-
kinliği esas almıştır.
• Ana dilde iletişim
• Yabancı dillerde iletişim
• Matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler
• Dijital yetkinlik
• Öğrenmeyi öğrenme
• Sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler
• İnisiyatif alma ve girişimcilik
• Kültürel farkındalık ve ifade
Anahtar yetkinliklerin hepsi birbiriyle ilişkilidir ve her birinde eleştirel düşünme, yaratıcılık, inisiyatif alma, problem
çözme, risk değerlendirmesi yapma, karar alma ve duyguların yapıcı bir şekilde yönetilmesine odaklanılmaktadır.
Millî Eğitim Bakanlığı, öğrencilere verilmesi hedeflenen 21. yüzyıl becerileri olarak da adlandırılan bu sekiz anah-
tar yeterliliği belirlemiş ve programa kazandırmıştır. Eğitim sisteminin temel amacı; millî değerler ve yetkinliklerle
bütünleşmiş bilgi, beceri ve davranışlara sahip bireyler yetiştirmektir. Eğitim sistemi, değerleri kazandırma amacı
çerçevesindeki işlevini öğretim programlarını da kapsayan eğitim programıyla yerine getirir. Disiplin alanlarının
her birinde kazanımlarla (eğitim-öğretim hedefleriyle) ilişkilendirilerek öğrencilere aktarılması hedeflenen millî,

69