Page 69 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Laboratuvar Çalışmaları Öncesi Bilinmesi Gerekenler

Çerçeve beş ana kategoriden oluşur ve merkezinde 21. yüzyıl temaları ve anahtar konular yer almaktadır. Çerçevede
okuma, yazma, aritmetik 3R; eleştirel düşünme, yaratıcılık, iş birliği, iletişim ise 4C ile ifade edilmiştir.
1. Anahtar Konular ve 21. Yüzyıl Temaları: Anahtar konular; İngilizce, okuma veya dil sanatları, dünya dilleri,
güzel sanatlar, matematik, ekonomi/iktisat, fen bilimleri, coğrafya, tarih, vatandaşlık bilgisidir. 21. yüzyıl
temaları ise küresel farkındalık, finans, ekonomi, iş ve girişimcilik okuryazarlığı, vatandaşlık okuryazarlığı,
sağlık okuryazarlığı, çevre okuryazarlığı olarak belirlenmiştir. Çerçeveye göre 21. yüzyıl öğrencileri, fen bi-
limleri ve sosyal bilimler gibi temel disiplinlerde akademik yeterliğe sahip olmalıdır. Bu temel disiplinlerde
yeterli akademik düzeye erişen öğrencilerin aynı zamanda küresel farkındalık, ekonomi, işletme ve girişim-
cilik okuryazarlığı ile çevre okuryazarlığı gibi alanlarda gelişim göstermesi gerekmektedir.
2. Öğrenme ve Yenilik Becerileri: Bilginin yapılandırılması ve öğrenmeyi öğrenme gibi kavramların önem ka-
zandığı çağdaş eğitim yaklaşımında öğrencilerin yaratıcılık, eleştirel düşünme, problem çözme, iş birliği,
iletişim gibi öğrenme ve yenilik becerilerini kazanmaları gerekmektedir.
3. Bilgi, Medya ve Teknoloji Becerileri: Teknoloji ve medya odaklı bir ortamda özellikle bilgi ve iletişim teknolo-
jilerinde yaşanan gelişmelerle beraber bilgiye ulaşmak ve diğer insanlarla iletişim kurmak oldukça kolay ve
pratik bir hâle gelmiştir. Bu yüzden 21. yüzyılda hayatta ve iş dünyasında başarılı olabilmek için insanların
bilgi, medya ve teknolojiyle ilgili bir dizi işlevsel beceri sergilemeleri gerekmektedir.
4. Yaşam ve Kariyer Becerileri: Öğrencilerin yaşam ve iş dünyasında başarılı olabilmek için esneklik ve uyum
sağlama, inisiyatif alma ve öz yönetim, sosyal ve kültürler arası beceriler, üretkenlik ve hesap verebilirlik,
liderlik ve sorumluluk gibi yeterlilikleri kazanması gerekmektedir.
5. 21. Yüzyıl Destek Sistemleri: Eğitimde 21. yüzyıl becerilerinin geliştirilmesine yardımcı olmak için yenilikçi ve
dinamik bir destek sistemi içermelidir. Bu sistem 21. yüzyıla belli standartlarda uygun modern ölçme-de-
ğerlendirmeler oluşturma ve uygulama, etkili bir iletişim stratejisi ve potansiyel ortaklara ulaşmak amacıy-
la başarılı örneklerin öne çıkarıldığı girişken uygulama stratejisi olarak sıralanabilir.
P21 uygulamasında standart olması beklenen ögeler; beceri, içerik bilgisi ve uzmanlığa odaklanmak, sığ bilgi yerine
derin kavrayışı vurgulamak, öğrencileri gerçek dünya bilgisi ile buluşturmak, öğrencilerin anlamlı sorun çözme sü-
recine aktif katılımını sağlamak ve çoklu uzmanlık ölçütlerine izin vermek şeklinde sıralanabilir. 21. yüzyıl becerile-
rinin değerlendirmesinde farklı değerlendirme biçimleri arasında bir denge kurulması en önemli ilkedir. Değerlen-
dirme, eğitim öğretim yılına yayılmış ve müfredat içine gömülü çoklu ölçme tekniklerini kapsamalı ve yargılamadan
ziyade öz farkındalığı geliştirmeye dönük olmalıdır. Öz değerlendirme, süreç değerlendirme ve sonuç değerlendir-
me, portfolyo, yansıtma, performans değerlendirme, akran değerlendirmesi, rubrik değerlendirme (dereceli puan-
lama anahtarı) bir arada ve amaçlara uygun bir biçimde kullanılmalıdır. Müfredat; 21. yüzyıl becerilerine ait temel
konuları ve disiplinler arası temaları öğretmeye uygun, sorgulamaya ve problem çözmeye dayalı, inovatif öğrenme
yöntemlerine imkân verir olmalıdır. Öğrenme ortamı; paylaşımcı, iş birliğine dayalı, proje ve uygulama odaklı olma-
lı ve öğrencilere gerçek dünya bağlamları içinde öğrenme olanağı sunmalıdır. Öğrenme ortamı, fiziksel olarak da
bireysel, grup ve takım çalışmalarına uygun bir şekilde tasarlanmalıdır. Profesyonel gelişimin sağlanabilmesi için
öğretim, öğrenciye odaklanmalı ve öğrenciyi merkeze almalıdır. Öğretim; adil ve iş birliğine dayalı olmalı, öğretmene
de kendilerini yenileme ve güçlendirmeleri için sürekli profesyonel gelişim olanakları sağlamalıdır.
Millî Eğitim Bakanlığı ve 21. Yüzyıl Becerileri
Bilimsel bilgileri ve teknolojik ürünleri verimli ve bilinçli kullanarak değişime ayak uydurabilmek dünyada özellikle
fen okuryazarlığını kabul edilen bir gereklilik hâline getirmiştir. Fen okuryazarı bireyler; fen bilimlerine ilişkin temel
bilgilere ve doğal çevrenin keşfedilmesine yönelik bilimsel süreç becerilerine sahip olmalı, karşılaştığı problemlere
yaratıcı ve çok boyutlu düşünme becerileri yardımıyla çeşitli çözüm önerileri üretebilmelidir.
Müfredat (öğretim programı), en genel tanımıyla öğretmen rehberliğinde öğrencilerin edinmesi hedeflenen temel
bilgi ve beceriler çerçevesidir. 21. yüzyılın gerekliliklerini karşılayabilecek niteliklere sahip bireylerin yetiştirilmesini
sağlamak amacıyla müfredatların yenilenmesi ve güncellenmesi gerekmektedir. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB); öğ-
rencilerin hem ulusal hem de uluslararası düzeyde kişisel, sosyal, akademik ve iş hayatlarında ihtiyaç duyacakları
yeterlilik ve beceriler ile donatılması doğrultusunda müfredatları geliştirme, yenileme ve güncelleme çalışmala-
rına 2005’te başlamış ve bu çalışmaları 2015-2016 eğitim öğretim yılında tamamlamıştır. Müfredat yenileme ve
güncelleme çalışmalarında özellikle Avrupa Parlamentosu ve Konseyi tarafından kabul edilen Avrupa Yeterlilikler

68