Page 73 - Fen Bilimleri Laboratuvarı Öğretmen El Kitabı

Laboratuvar Çalışmaları Öncesi Bilinmesi Gerekenler

Fen bilimleri öğretiminde laboratuvar ortamıyla öğrenciler; karşılaştıkları herhangi bir problemi tanımlama, bu
problemin nedenleri ve çözümleri üzerinde düşünme, düşündüğü çözüm için veri toplama, gözlem yapma, deney
tasarlama ve tasarladığı deneyi uygulama, deney sonuçlarını değerlendirerek sonuç çıkarma imkânı bulur. Kurmuş
olduğu hipotezin doğru olmadığını anlayan öğrenci, farklı bir düşünme sürecine girer ve bu süreçte tanımladığı
probleme yönelik farklı çözüm yolları aramaya ve değişkenleri yeniden gözden geçirmeye yönelir. Bu süreç, öğren-
cilerin sebep-sonuç ilişkisi kurarak üst düzey bilişsel beceriler kazanmasını sağlar.

2.5. WEB ORTAMINDA GÜVENLİ BİLGİ ARAMA

Gelişen teknoloji ile dünya, bilgi çağını yaşamaktadır. Bilgi çağında birey; öğrenmeyi öğrenebilmeli, doğru bilgiye
ulaşabilmeli ve onu en doğru alanlarda kullanıp yorumlayabilmelidir. Bu durum; bireyin kendini tanımasını sağla-
yarak duygularını, yaratıcılığını ve bilinçaltını geliştirir ve başarısını artırır. Teknolojideki hızlı ilerleme, kitle iletişim
araçlarının da değişmesini sağlamıştır. Bu değişimlerle bilgi aktarımında daha çok bilgisayar, akıllı telefon ve tablet
gibi cihazlar kullanılmaya başlanmış; ekran yoluyla aktarımı yapılan bilgiye ulaşmak, algılamak ve bilgiyi anlamlan-
dırmak önemli hâle gelmiştir.
Teknolojinin yoğun olarak kullanıldığı bir çağda büyüyen öğrenciler, bilgiye erişmek için internet ortamına başvur-
maktadır. Öğrencilerin eğitim hayatında internet ortamını ve bu ortamda yer alan içerikleri kullanabilmesi için ge-
reken bilgi ve beceriler ilk defa 1997 yılında dijital okuryazarlık olarak tanımlanmıştır. Dijital okuryazarlık sadece eği-
tim alanında değil, bilim, sağlık, bilgi ve iletişim teknolojileri gibi pek çok alanda ihtiyaç duyulan becerileri gerektirir.
Bu beceriler; bireyin dijital araçlarla dijital ortamda var olan bilgiye ulaşabilmesini, bu bilgiyi kullanabilmesini veya
bu bilgilerden yeni bilgiler üretebilmesini ve ürettiği bilgiyi paylaşabilmesini sağlar.
Dijital okuryazarlık aşağıda verildiği gibi dört ana beceriyi içeren bir kavramdır.
• Teknik Beceri: Dijital araçları kullanabilme becerisidir.
• Bilgi Kullanımı: Karşılaşılan bir problemi çözerken izlenen yolu ifade eder. Problemin çözümünde gerekli bilgi-
lere ulaşabilme, bilgiyi anlayabilme, analiz edebilme, değerlendirebilme ve kullanabilme becerisi içerir.
• İletişim: Çevrim içi ortamlarda diğer kullanıcılarla bağlantı kurabilme becerisi olarak ifade edilir.
• Yaratma: Yeni bilgiler üretebilme becerisidir.

Öğrenciler teknolojik cihazları çalıştırmayı hızlı bir şekilde öğrenirken istenen konu ile ilgili bir bilgiyi internette
aramada, seçmede ve sunmada zorlanmaktadır. Çok sayıda bilgiye erişimin oldukça kolay olduğu teknoloji çağında
yetkin arama becerisine sahip olunması yeterli değildir. Ulaşılan bilginin ve bilgi kaynaklarının güvenilir olup olma-
dığını değerlendirebilme, elde edilen bilgiyi sentezleme ve verilen konu ile ilişkilendirebilme öğrencilerin üst düzey
eleştirel düşünme becerilerine sahip olmalarını gerektirir.
Teknolojideki hızlı gelişmeyle birlikte internet, bireylerin bilgiye ulaşmak için en çok tercih ettikleri bilgiye ulaşma
yoludur. İnternetin bu kadar çok kullanılmasının nedeni zaman ve mekân sınırlamasını ortadan kaldırmasıdır. Ay-
rıca internet ortamında bilgiye ulaşım hızlı ve kolay olduğu için tercih edilir. İnternet ortamında bilgi aramak hızlı
ve kolay olsa da webte yer alan çok sayıda bilgi içerisinden doğru bilgiye ulaşmak zor bir süreçtir. Bilgiyi ararken
başvurulan kaynaklar arasında arama motorları ve veri tabanları ön plandadır. Bu kaynakların tercih edilmesi, diji-
tal ortamdaki bilgilerin önemli olduğunu göstermektedir. Bu nedenle interneti bilinçli bir şekilde kullanarak bilgiyi
aramak ve yorumlamak oldukça önemlidir.
Öğrenciler; internette araştırma yaparken “kes, yapıştır” yöntemiyle web sitesini kullanmakta, bulduğu kaynağın
güvenirliğini ve konu içeriğinin doğruluğunu sorgulamadan doğrudan bilgiyi almaktadır. Bunun yanında kaynak ve
bilgi doğru ve güvenilir olsa bile telif hakları ve intihal konularına dikkat etmemektedir. Bu ve buna benzer sorunları
ortadan kaldırmak veya en aza indirmek için internet tabanlı öğrenme ortamlarındaki materyalleri değerlendirebil-
mek için aşağıda verildiği gibi bazı standartlar belirlenmiştir.
• Doğruluk Standartları: Çoklu kaynak ve otorite standardı olmak üzere iki standarttan oluşur. Web kullanıcısı
bulduğu bilgilerin doğruluğuna karar verirken çoklu kaynak ve otorite standartlarına dikkat etmelidir. Çoklu
kaynak standardı, web bilgilerinin doğruluğuna karar verirken elde ettiği bilgileri diğer kaynaklarla karşılaş-
tırmayı gerektirir. Otorite ise bilginin kaynağı olan web sitesinin tanınırlığı ve güvenilirliğini esas alır.

72