Page 100 - ÇAĞDAŞ DÜNYA SANATI TARİHİ 12
P. 100
4. ÜNİTE
Eylem ve hareketi çocuksu bir çoşku içinde resme dökme-
siyle dikkat çeken Balla, yapıtlarında çağdaş dünyayı ve
özellikle onun toplumsal yönlerini işledi. Kısa bir süre
sonra ışığın bileşimini çözümlemeye çalıştı. 1910’a doğru
hareket ve hız incelemelerine başladı. Bu dönemden sonra
birkaçı günümüzde fütürizmin temel yapıtları sayılan
resimlerini yaptı. 1912’de hareket hâlindeki biçimleri bir
arada gösteren bir tür soyutlamaya ulaştı. I. Dünya Savaşı
sonrasına değin fütürizme bağlı kalan sanatçı savaş
sırasında üslubunu iyice yalınlaştırarak figüratif ve
geleneksel anlayışa döndü. Heykel, dekorasyon ve
mimarlık alanlarında da çalışmalar yaptı. Eserlerinden
bazıları “Merkür ve Güneş” (Görsel 4.2), “Tasmalı
Köpeğin Dinamizmi”, “İşçinin Bir Günü”, “Elektrik Görsel 4.2: Merkür ve Güneş, Görsel 4.3: Boccioni’nin Yumruğu,
Lambası”, “Tasmanın Ucunda Köpek”, “Keman Yayının Balla, 1914 Modern Sanatlar Müzesi, Balla, 1915, Hirschorn Müzesi,
Ritimleri”, “Balkonda Koşan Kız”, “Boccioni’nin New York Washington
Yumruğu”dur (Görsel 4.3).
Carlo Carra (1881-1966): Sanatçı 1899-1900 yılları
arasında Paris’te bulunmuş ve 1906’da Brera (Birera)
Akademide Cesare Tallone’nin (Sezar Talloni) öğrencisi
olmuştur. 1910’da Umberto Boccioni, Luigi Russolo ve
Filippo Tommaso Marinetti ile “Fütürist Ressamlar
Manifestosu”nu imzalamıştır. Bu süreçte hem teorik
anlamda hem de eser üretimi çerçevesinde fütürizmle ilgili
çok sayıda eser ortaya koymuştur.
Sanatçı 1915’ten itibaren fütürizmle arasına mesafe
koymaya başlamıştır. Fütürizmde çok büyük bir gelecek
görememesinin yanı sıra grup içindeki sanatçılarla
farklılığı ve anlaşmazlıkları bu kararında etkili olmuştur.
Görsel 4.4: Galli’nin Cenaze Töreni, arra,
I. Dünya Savaşı yıllarında metafizik resme ilgi duymaya 1911, Modern Sanatlar Müzesi, New York
başlamış ve Giorgio de Chirico’dan (Corcio di Kiriko)
etkilenmiştir. 1921’den itibaren klasik İtalyan resmi üzerindeki çalışma ve sentezleri ile büyülü realizme ilgi duyarak son
günlerine kadar bu doğrultuda eserler vermiştir. 1922’den sonra çeşitli dergilerde sanat eleştirmenliği yapan Carlo Carra,
1941'de Milano'daki Brera Akademisinde resim sanatı kürsüsünün başına getirilmiştir. Dünyanın birçok çağdaş sanat
müzesinde eserleri bulunan Carlo Carra resim teorileri üzerine etkili yazılar yazmıştır.
Eserlerinden bazıları “Plastik Ritm”, “Galli’nin Cenaze Töreni” (Görsel 4.4), “Antigrazioso”, “Anne ile Oğlu”,
“Metafizik Esin Perisi”, “Penolope”, “Deniz Kıyısında Sabah”, “Forte dei Marmi Yakınlarında Deniz Kıyısı”, “Yaz”,
“Köpekli Kadın”dır.
Umberto Boccioni (1882-1916): Fütürizm akımının öncü ve kuramcılarından olmasının yanı sıra bu akımın heykelcisi
ve en etkin temsilcisidir. Boccioni, geçmişle tüm bağların koparılmasını savunmuş; yaşadığı makine çağının tüm
dinamizmini ve canlılığını yapıtlarında vurgulayarak hız ve hareket kavramlarını tuvale aktarmayı başarmıştır.
İlk zamanlarda Giocomo Balla’nın etkisiyle bölmeci resimler yapmıştır. Bu resimlerinde ruh hâllerinin aktarılması kadar
toplumsal temaları da işlemiştir. Resimlerindeki hareket kısa sürede fütürizmin habercisi olmuştur.
Baccioni, geleceğin dinamik teknoloji çağını yücelten Marinetti’nin düşüncelerini görsel sanata uyarlamış ve gelecek-
çiliğin önde gelen kuramcısı olmuştur. Fütürizmin 1910-1914 yılları arasındaki başlıca bildirge ve kuramsal yazılarını
yazmıştır. Bildirilerinde şiddet, hız ve güç kavramlarını geleceğin dinamikleri olarak vurgulamıştır. 1910’da bazı ressam-
larla birlikte çağdaş teknolojinin simgelerinden olan şiddet, güç ve hız kavramlarını yücelten “Gelecekçi Ressamların
Teknik Bildirisi”ni yayımlamıştır. Yapıtlarında endüstrileşmeyi yansıtmaya çalışan Baccioni, basmakalıp kent görünüm-
lerinin ötesine geçerek halkın kitlesel duygu ve hareketini vurgulamıştır. “Ünanimizm" adını verdiği bu kitlesel hareket
kavramını “Galeride İsyan” ve “Kent Uyanıyor” gibi resimlerinde oldukça başarılı bir şekilde yansıtmıştır. Boccioni,
gelecekçiliğin iki temel ilkesini sanatında işlemiştir. Bunlardan biri coşku ile ruhsal sürekliliğin, diğeri de zaman boyu-
tunun tuvale aktarılmasıdır.
97