Page 22 - DESEN 9

1. ÜNİTE DESENİN TANIMI VE ÇEŞİTLERİ

Füzen
En popüler ve hızlı çalışma imkânı sağlayan desen çizim materyallerinden birisi füzendir. Kömür kalem
ya da füzen, kömürleştirilmiş söğüt dallarından elde edilir. Oldukça yoğun siyah çizgiler ortaya çıkarır.
Füzen kuru bir yapıya sahiptir. Füzenle çizilen çizgiler daha iyi kontrol edilir, kolayca yüzeyden silinebilir.
Ayrıca füzenle çizilen çizgilerdeki kömür tozlarının üzerine üflenerek de yumuşak griler ve geçişler elde
edilebilir. Füzenin en iyi özelliklerinden biri, en ko-
lay tonlama yapabilme malzemesi olmasıdır. Fırça,
pamuk, yumuşak kâğıt veya parmakla dağıtılabilir.
Kâğıtta tutunması zor olduğu için kalıcılığını sağla-
yabilmek için sabitleyici malzemeler kullanılmalıdır.
Genelde büyük ebatlı çizimlerde tercih edilir. Kü-
çük eskiz çizimleri için uygun değildir (Görsel 1.7).
Görsel 1.7: Füzen kalemler
Kömür Kalem
Tahta çubuk içine yerleştirilmiş kömür cevherinden oluşmaktadır. Kömür cevherinin içine üretim aşama-
sında keten tohumu yağı eklenir. Bu da kömüre kendi zengin rengini ve yoğunluğunu vererek kömürün
kâğıda tutunmasını sağlar. Bu kalemler açık ve koyu çizgilerle tonlama yapmak için çok kullanışlıdır
(Görsel 1.8).

Görsel 1.8: Kömür kalem

Farklı incelik ve kalınlıklarda piyasada bulunduklarından dereceli kalem olarak da sınıflandırılır. Dereceli
füzen kalemi, kalemin ucunun genişliğini ve yumuşaklığını belirlemek için kullanılır. Bu kalemler ile yapı-
lan çizimler uygun bir silgi ile kolayca silinebilir. Karbon, kâğıt üzerinde rahatlıkla dağıldığından gölge-
lendirme yapmak için son derece uygun bir araçtır. Bu kalemlerin kullanımında dikkat edilmesi gereken
husus, içlerinde herhangi bir bağlayıcı bulunmadığından çalışma bitirildikten sonra bir sabitleyici sprey
yardımıyla kara kalem desenin sabitlenmesidir.

Sangin
Sanatçıların en çok tercih ettiği klasik malzeme-
lerden birisidir. Desen çiziminde tebeşirler ve ka-
lemler arasında en çok kullanılan kahve ve tuğla
kırmızısı arasında bir renktir. Sıcak bir renk olması
ve kâğıdın dokusunu çok iyi yansıtmasından do-
layı tercih edilir. Demir oksitten elde edilir. Ayrıca
diğer malzemelerle kullanıma uygundur. Çubukları
ve kalemleri mevcuttur (Görsel 1.9 ve 1.10). Kö-
mür çubuklar ve füzende olduğu gibi sangin çubu-
ğunun ucuyla ince çizgiler çizilebilir, yan tarafıyla Görsel 1.9: Sangin çubuk
geniş alanlar doldurulabilir.

Görsel 1.10: Sangin kalem

20