Page 59 - ESTETİK 11
P. 59
bitki formları ya da desenlerden oluşan tasarımlardır. Kur’an-ı Kerim (Görsel 2.32) ve
el yazması eserler, hüsnühat levhaları, tuğra ve fermanlar tezhip sanatının en çok kulla-
nıldığı alanlardır. Ayrıca mücevher kutuları, ahşap çekmeceler, kalem kutuları, kemik-
ten ve fildişinden yapılmış nesnelerde de tezhip sanatı uygulanmaktadır. Cumhuriyet
Dönemi’nin en önemli tezhip sanatçıları (müzehhip) arasında Süheyl Ünver (1898-
1986) ve Muhsin Demironat (1907-1983) öne çıkan isimlerdir.
Ebru: Ebru sanatı, kitre denilen malzeme ile yoğunlaştırılmış su üzerine serpilen bo-
yaların şekillendirilmesi ve elde edilen şeklin kâğıt yüzeyine aktarılmasıdır. Ebru için
kullanılan ana malzemeler; su, kitre, boya, öd, fırça, tekne ve kâğıttır. Genellikle hat
sanatında ve cilt süslemede kullanılan ebru, günümüzde yaygın olarak müstakil levha-
lar hâlinde hazırlanmaktadır. Necmeddin Okyay (1883-1976) ve öğrencisi Mustafa
Düzgünman (1920-1990) ebru sanatının Cumhuriyet Dönemi’nde yeniden canlanma-
sını sağlayan en önemli isimlerdir (Görsel 2.33).
Görsel 2.32: Kur’an-ı Kerim tezhip örneği
Görsel 2.33: Ebru, Mustafa Düzgünman Görsel 2.34: Halı örneği
Yaygı, namazlık, minder, torba, heybe gibi muhtelif kullanım alanları bulunan halı
(Görsel 2.34), kilim ve keçe sanatları da günümüzde varlığını sürdüren gelenekli sanat-
larımız arasında yer alır.
DERS DIŞI ETKİNLİK
Bir arkadaşınızla birlikte, çevrenizde bulunan tarihî bir yapıyı (cami, medrese, han, ha-
mam vb.) inceleyerek bu yapıda gelenekli sanatlarımızdan hangilerinin uygulandığını
tespit ediniz. Elde ettiğiniz bilgileri sınıfınızda paylaşınız.
57
