Page 30 - GRAFİK TASARIM 11
P. 30
Kâğıdın bulunuşu Çin İmparatorluk Mahkemesinde görevli me-
mur Ts’ai Lun’un [Say Lun, (MS 50-121)] kişisel çabalarıyla ger-
çekleşmiştir. Ts’ai Lun (Görsel 1.36), MS 105 yılında ağaç lifleri
ve buğday saplarını dut ağacı kabuğu ile karıştırıp elde ettiği ka-
rışımı bir kumaş parçasının üzerine dökerek ince, hafif ve yazı
yazılabilmesi mümkün bir yüzey elde etmiştir. Bu karışımdan
elde edilen sonuç, bambu ve ahşap yüzeyler ile ipeğe kıyasla
daha kullanışlıydı. Çinlilerin bu kâğıt yapım tekniği, 7. yüzyılın
başlarında Japonya ve Kore’de benzer kâğıt yapım teknikleri
görülene kadar saklı kalmıştır. Çinli kâğıt ustalarının 751 yılında
Talas Savaşı sırasında Araplara esir düşmelerinin ardından kâğıt
yapımına yönelik bilgiler, Arap dünyasının eline geçmiştir.
Arap Yarımadası’ndan sonra 12. yüzyılın başlarında İspanya’da
(Endülüs Emevi Devleti) kâğıdın ilk örnekleri görülmeye başla-
nır. Daha sonra kâğıt üretimi Hristiyan Avrupası’nda yayılmış,
Görsel 1.36: 1250 yılında İtalya en büyük kâğıt üreticisi ve ihracatçısı hâline
Ts’ai Lun gelmiştir. 1338 Fransa, 1411 Almanya ve 1588 yılında İngiltere
kâğıt üreticisi hâline gelmiştir. 1719 yılından sonra kâğıt üretimi
için kullanılan maddelerin azlığı sonucu talep karşılanamayınca
Rene Antoine Ferchault de Reaumur [Rene Antuan Ferşua de
Reymor (1683-1757)] kâğıdın odundan da yapılabileceği fikrini
öne sürmüştür (Görsel 1.37).
Nicolas Louis Robert [Nikolas Lui Rober (1761-1828)] 1798 yı-
lında kâğıt üretme makinesini icat etmiştir (Görsel 1.38). İngiliz
Fourdrinier (Fordraniyer) kardeşler, kâğıt makinesi icadını geliş-
tirmişlerdir. Kâğıt makineleri onların ismini günümüze kadar taşı-
mıştır. 1850 yılında Alman Friedrich Gottlob Keller [Fredrih Got-
lob Kelır (1816-1895)], odun hamurundan düşük kaliteli de olsa
kâğıt yapmayı başarmıştır. 1852 yılında İngiliz Hugh Burgess (Hu
Börces) odun hamurunu çeşitli kimyasallarla karıştırarak kâğıdın
kalitesini artırmıştır. Kimyager C.B. Tilghman (Tilmın) 1867 yılın-
da odun hamurundan kâğıt yapılması tekniğini, hamurlaştırma
sürecinde sülfit (sülfürlü asit tuzu) kullanarak geliştirmiştir.
Görsel 1.37:
Rene Antoine Ferchault de Reaumur
Görsel 1.38:
Kâğıt makinesi, 1798, Nicholas
Louis Robert, Kâğıt Müzesi, Atlanta
28