Page 34 - GRAFİK TASARIM 11

Görsel 1.45:
Vankulu Lugati,
1729, İbrahim Müteferrika,
Kağıt Müzesi, Yalova

Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk resmî matbaanın kuruluş tarihi
1726’dır. Ancak bu tarihten önce Ermeniler 1567, Rumlar 1627
Ders Dışı Etkinlik
yılında kendi matbaalarını kurmuşlardır. II. Bayezid zamanında
Günümüzde basımevle- 19, Yavuz Sultan Selim zamanında 33 kitap basılmıştır. Padişah
rinde kullanılan yöntem III. Ahmed’in fermanıyla “Darüttıbaa” denilen basımevi İstan-
ve tekniklerin afiş, broşür, bul’da İbrahim Müteferrika’nın konağında kurulmuştur. 1729 yı-
çanta, kalem vb. farklı ör- lında basılan ilk Türkçe kitap Kitab-ı Lügat-ı Vankulu’dur [Vankulu
neklerini inceleyerek araş- Sözlüğü (Görsel 1.45)]. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte başlatılan
tırınız. Araştırmanızı arka- köklü değişimler sonucunda kurulan matbaa sayısı hızla artmış-
daşlarınızla paylaşınız. tır. Bugün Türk matbaacılığı teknolojik gelişmeleri izleyerek geli-
şimini sürdürmektedir.

Yazı ve Grafik Tasarım

Yazılı ve görsel iletişimde duygu, düşünce ve bilgi çeşitli işaret
veya simgelerle aktarılır. Grafik tasarımın en etkili aracı, anlatımı
güçlendiren yazıdır. Tasarımda seçilen harflerin biçimi kelimeleri
algılanması konusunda çeşitli etkilere sahip olabilir. İnce harflerle
yazılan kelimeler; hafif, narin ve kırılgan bir izlenim yaratır. Ka-
lın harflerle yazılmış kelimeler ise ağır ve güçlü bir etkiye sahip-
Görsel 1.46:
Tipografik düzenleme, 2012, tir. Harflerin biçimi, metin ile kurulacak ilişkinin düzeyini belirler.
Neil Stevens (Neyl Stivıns) İnsanlar gibi harflerin de kendine özgü kişilik özellikleri vardır.
Ciddi, samimi, sıcak, soğuk harfler, okuma ve anlama tavrını
yönlendirebilir. Harf karakterleri doğru seçilirse okuyucu ile metin
arasındaki iletişim de doğru kurulur. Seçilen harflerin biçimi, ve-
rilmek istenen mesajın tonunu belirler ve bilinçaltı çağrışımlarını
harekete geçirir. Örneğin “tırnaklı” harflerden oluşan metin klasik
ve ciddi bir üslup yaratırken “tırnaksız” harfler daha çağdaş ve
samimi bir hava yaratabilir (Görsel 1.46).

Etkinlik
Belirleyeceğiniz bir kavramı (sevgi, çalışkanlık, dürüstlük
gibi) sadece yazının özelliklerini (yazı karakteri, kalınlık-
incelik, küçük, büyük ve renk) kullanarak en etkili şekilde
nasıl anlatabilirsiniz? Düşüncelerinizi paylaşınız.

32