Page 37 - GRAFİK TASARIM 11

1921 1923 1924

Konstrüktivizm Sürrealizm
(Yapısalcılık) Yeni Tipografi (Gerçeküstücülük)

Başlıca Temsilcileri: Vlade- Başlıca Temsilcisi: Jan Tschi- Başlıca Temsilcileri: Salva-
mir Tatlin (Viladimır Tatlın), chold (Cen Çikıld), Piet Zwar dor Dali (Salvıdor Dali), Max
Alexander Rodchenko, El (Pit Zıvör), Hendrik Nicolaas Ernts (Meks Örn), Joan Miro
Lissitzky (El Lizitski). Werkman (Hendırik Nikolas (Con Miro), Rene Magritte
Özellikleri: Tırnaksız yazılar, Vörkmın), Herbert Matter (Rene Magrit).
geometrik kompozisyon ve (Hörbırt Madır), Willem Özellikleri: Sürrealizm sanat-
kalın şeritler tercih edilmiştir. Sandberg (Villım Sendberg). çıları sezgi, düş ve bilinçaltı
Özellikleri: Tipografide asi- dünyasıyla ilgilenmiştir.
Amacı: ‘‘Sanat için sanat’’ il-
kesine karşı çıkarak faydalı ve metrik düzenlemeler tercih Sezgiler, düşler, bilinçaltı
kullanılabilen malzemeler- edilmiştir. konuları resmedilmiştir.
den yararlanıp farklı biçimler Amacı: İletişim işlevini ön Amacı: Bilinen gerçekler-
oluşturmak, sanatı sosyal de- planda tutarak süslemeler- den uzak, kendince gerçek
ğişim aracı olarak görmektir. den uzak bir tasarım anlayışı olmayan bilin çaltı eserler
20. yy.ın değişen şartlarına ortaya koymaktır (Görsel üretmektir (Görsel 1.81).
uygun estetiği oluşturmaktır 1.80).
(Görsel 1.79).

Görsel 1.80. Jan Tschichold, Görsel 1.81. Salvador Dali,
“Typographisce Mitteilungen ‘‘Belleğin Sürekliliği’’, 1931
(Taypogıraphis Mitelıngın)” dergisinde
Görsel 1.79. Alexander Rodchenko, “Elementare Typographie (Elementır
Leningard Yayınevi için afiş, 1925 Taypogıraphi” (Temel Tipografi) başlıklı
manifestosundan sayfa örnekleri, 1925

BİLGİ NOTU

Sürrealizm, I. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’da ortaya çıkmış ve 1922-1942 yıl ları arasın-
da etki göstermiştir. 1922 yılında Paris’te kurulan ve kökleri Dada’ya dayanan Sürrealizm;
Sigmund Freud tarafından ortaya atılan psikanalitik kuramını incelemiş; sezgi, düş ve bi-
linçaltı dünyasıyla ilgilenmiştir. Sürrealistler doğayı değil, insanın bilinçaltındaki düş lerinin
gizli dünyasını ve rüyalarındaki âlemi sembolik yollarla göstermek istemiştir.

35