Page 35 - İKİ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

ATATÜRK VE SANAT

Güzel sanatlar, Atatürk’ün çağdaşlaşma anlayışı içinde önemli bir yer tutmuştur. Bu alanda elde edilecek
başarıları Türk İnkılâbı’nın başarısına bir ölçü olarak kabul eden Atatürk, bu suretle yüzyıllardır ihmal edil-
miş resim, tiyatro, opera, heykel vb. birçok sanat dalının gelişmesi için özel ilgi göstermiştir. Çağdaş Türkiye
Cumhuriyeti’nin bu değerler üzerinde yükselebileceğine inanmıştır. Böylelikle Cumhuriyet’in ilk yıllarından
itibaren yapılan yasal düzenlemeler ve tesis edilen yeni eğitim kurumları vasıtasıyla sanatın ve sanatçıların
yolu açılmış, millî kültür ile çağdaş esasları içinde barındıran özgün sanat eserleri verilmeye başlanmıştır.

Örneğin Mekteb-i Sanâyi-i Nefîse-i Şahane Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1882 yılında Osman Hamdi
Bey müdürlüğünde Batılı anlamda ilk kez sanat ve mimarlık alanında çağdaş eğitim verecek kurum olarak
hayata geçirilmiştir. Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şahane (İmparatorluk Güzel Sanatlar Okulu) Cumhuriyetin
ilk yıllarında Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi olarak anılmıştır.

Gazi Eğitim Enstitüsünde Resim-İş Bölümü açılmış, 1932’den başlayarak Halkevleri aracılığıyla güzel sanat-
lar alanındaki çalışmalar Anadolu’ya yayılmıştır. Güzel Sanatlar Akademisinin İstanbul Fındıklı’daki sürekli
binasına kavuşturularak yurt dışından davet edilen öğretim üyeleri ile güçlendirilmesi, Dolmabahçe Sarayı
Veliaht Dairesi’nin Atatürk’ün talimatıyla Resim ve Heykel Müzesi hâline getirilmesi, Atatürk’ün şehircilik
çalışmalarıyla yakından ilgilenmesi, ülkenin çeşitli yerlerinde örneğin Konya’da 1926’da Eski Eserler Müze-
lerinin açılarak Selçuklulara ve diğer dönemlere ait sanat eserlerinin derlenmesi güzel sanatlarla ilgili diğer
önemli çalışmalardır. Ayrıca güzel sanatların tüm dallarında yetenekli öğrenciler ve sanatçılar yurt dışına
gönderilerek bunların bilgi ve deneyimlerinin artması sağlanmıştır.

Atatürk; insanların, fikirlerin, inkılâbın bütün ödevini güzel sanatlarda aradığını, büyük fikirlerini ve inkılâp-
larını daima güzel sanatlar aracılığıyla topluma duyurduklarını çok iyi biliyordu. Bu yüzden de yapılan tüm
inkılâplar arasında güzel sanatlara ayrıca önem vermiştir.

ETKİNLİK

Aşağıdaki görselde Mustafa Kemal Atatürk’ü tarihî eserleri izlerken görmektesiniz (Görsel 2.2). Verilen
görseli inceleyiniz. Görsele yönelik aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Atatürk’ün güzel sanatlar alanında yap-
mış olduğu yeniliklerin nedenleri neler
olabilir?
2. Bu yeniliklerin günümüz Türk resim ve
heykel sanatına katkılarını söyleyiniz.
3. Bu yeniliklerin Anadolu insanının top-
lumsal yaşamına etki ve katkısını söyle-
yiniz.

Görsel 2.2: Atatürk sanat eserlerini izlerken

“Atatürk ve Sanat” ile ilgili pdf dosyasına sağdaki karekoddan ulaşabilirsiniz.

33