Page 30 - İKİ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

1. ÜNİTE

Onlar Grubu, geleneksel halk kültürü kaynaklarına ulaşma düşüncesini amaçlayan Yeniler Grubu’nun etkisiyle
Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun öğrencileri tarafından kurulmuştur. 1947- 1955 yılları arasında aktif olmuştur. Türk
resminde “fovist” anlayıştaki yapıtlarıyla tanınan Bedri Rahmi Eyüboğlu, renk coşkusunun yanında geleneksel
halk nakış sanatı ögelerine olan ilgisini ve sevgisini atölyesinde öğrenim gören öğrencilerine aşılamıştır. Sanat
eğitimcisi olarak ise Çallı’yı anımsatan bir etkiye sahiptir. Öğrencilerini geleneksel halk sanatına yönlendirirken
Batı sanatının da estetik değerlerini bilmeden ve öğrenmeden geleneksel sanatın çağdaş yorumlamalara
ulaşamayacağı konusunda onları eğitmiştir.

Grup, Eyüboğlu’nun atölyesinde altı yıl boyunca eğitim gören on öğrenci tarafından Türk resmine kendine özgü
bir üslup kazandırmak ve Batı sanatını Türk motifleriyle harmanlayarak halkı sanata özendirmek amacıyla 1942
yılında kurulmuştur. Bu on öğrenci arasında Ivi Stangali, Leyla Gamsız, Hulusi Sarptürk, Mustafa Esirkuş, Nedim
Günsür, Fahrünnisa Sönmez, Turan Erol, Orhan Peker, Mehmet Pesen ve Fikret Otyam bulunmaktadır. Elif
Naci’nin ‘’Türk resminin kaynakları Alplerin ötesinde değil, Torosların eteğinde aranmalıdır.’’ sözü grubun
sloganıdır. İlk sergilerinde konuları işleyişlerindeki özgürlük anlayışı ile sanat ortamına yenilik getiren “tek
toplu hareket” olarak değerlendirilmişlerdir. İlk sergilerinden bir yıl sonra grubun üye sayısı otuza kadar
ulaşmıştır. Üyeleri arasında Turan Erol, Orhan Peker, Fikret Otyam, Leyla Gamsız, Adnan Varınca, Osman Oral,
Mehmet Pesen, Mustafa Esirkuş gibi çağdaş Türk resminin tanınmış birçok sanatçısı bulunmaktadır. Türk
resim sanatında belli bir sanat anlayışı çevresinde toplanarak “ortak bir sanat biçemi oluşturmaya çalışan” ilk
topluluktur. Sekiz yıl boyunca sergiler açan topluluk, 1955 yılında dağılmıştır.

ETKİNLİK
Aşağıda çağdaş Türk resim sanatı Onlar Grubu ressamlarından bazılarının eserlerine ait görseller verilmiştir
(Görsel 1.46 ve Görsel 1.47). Verilen görselleri inceleyiniz. Görsellere yönelik aşağıdaki sorularla ilgili
düşüncelerinizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.

Görsel 1.46: Otoportre, (?), Leyla Gamsız Görsel 1.47: İsimsiz, Turan Erol, 1987,
Sarptürk, Kadın Müzesi, İstanbul Çağdaş Sanatlar Müzesi, Eskişehir
1. Verilen sanat eseri örneklerini plastik açıdan inceleyerek ilk izlenimlerinizi söyleyiniz.
2. Eserlerde kullanılan yerel motiflerin Batılı anlamdaki resim sanatı ile ilişkisi hakkındaki düşüncelerinizi
söyleyiniz.
3. Verilen sanat eserlerini teknik açıdan inceleyerek ilk izlenimlerinizi söyleyiniz.
4. Batılı anlamdaki resim anlayışının sanat eserlerindeki teknik kullanımına etki ve katkısı ile ilgili
düşüncelerinizi söyleyiniz.
5. Onlar Grubu sanatçılarının kendilerinden önceki grup hareketleriyle ilişkilerindeki benzerlik ve farklı-
lıkların nedenlerini açıklayınız.

6. Onlar Grubu sanatçılarının Batılı anlamdaki Türk resim sanatına katkıları ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?

28