Page 37 - İKİ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

ATATÜRK VE SANAT

Mustafa Kemal Atatürk’ün sanat
ile ilgili sözlerini ve yaptıklarını
genel çerçevede hemen hemen
herkesin bildiği, duyduğu ya da
eğitim yolu ile öğrendiği bir ger-
çektir. Onun resim sanatına ver-
diği değer, önemli sanatçıların
sanat eserlerini yaşam alanında
muhafaza etmesinden de açıkça
anlaşılmaktadır. Ankara’da ikamet
ettiği evin çalışma odasında res-
sam Namık İsmail’in “Harman”
isimli tablosu (Görsel 2.5) bulun-
maktaydı. Yine çalışma odasının
duvarında Osman Gazi’nin kara
kalem portresi asılıydı. Henri
Brager’ın (Henriy Brejır) Fırtınalı
Deniz, Leopold Müller’ın (Lipold Görsel 2.5: Harman, (?), Namık İsmail, Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul
Mellır) Kırlarda Dolaşan Kızlar ve
Çıplak Ayaklı Kız, Alman ressam Adolf Schreyer’ın (Edalf Şırayır) Fesli Süvari, Eduard Becher’ın (Eduard Bey-
kır) Bedevi adlı eserleri ile Emile van Marcke (Emiyıl ven Mark), Şevket Dağ, Halil Paşa, Hoca Ali Rıza, Ömer
Adil ve Fikret Mualla gibi sanatçıların imzalı tabloları ve Rus ressam Ayvazovski’nin (Eyvazavski) üç tablosu
2015 yılına kadar Çankaya Köşkü’nde bulunuyordu.

Mustafa Kemal Atatürk, yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin güzel sanatlar alanındaki hedeflerini aşağıda yer alan
önemli sözleri ile tarihe not düşmüştür:

• EfendiIer! Hepiniz mebus oIabiIirsiniz, vekiI oIabiIirsiniz; hattâ reisicumhur oIabiIirsiniz. Fakat bir
sanatkâr oIamazsınız. HayatIarını büyük bir sanata vakfeden bu çocukIarı seveIim.

• İnsanIar oIgunIaşmak için bazı şeyIere muhtaçtır. Bir miIIet ki, resim yapmaz, bir miIIet ki, heykeI
yapmaz, bir miIIet ki tekniğin getirdiği şeyIeri yapmaz; itiraf etmeIi ki o miIIetin iIerIeme yoIunda yeri
yoktur. HaIbuki bizim miIIetimiz, gerçek niteIikIeriyIe medeni ve iIeri oImaya Iâyıktır ve oIacaktır.

• Sanatkâr, toplumda uzun mücadele ve gayretten sonra aInında ışığı iIk hisseden insandır.
• GüzeI sanatIarda başarı; bütün inkıIâpIarın başarıIı oIduğunun en kesin deIiIidir. Bunda başarıIı
oIamayan miIIetIere ne yazıktır. OnIar, bütün başarıIarına rağmen medeniyet aIanında yüksek insanIık
sıfatıyIa tanınmaktan daima yoksun kaIacakIardır.

• Türk milletinin tarihi bir vasfı da güzel sanatları sevmek ve onda yükselmektir. Bunun içindir ki,
milletimizin güzel sanatlara sevgisini mütemadiyen ve her türlü vasıta ve tedbirle besleyerek inkişaf
ettirmek millî ülkümüzdür.
• Sanat güzelliğin ifadesidir. Bu ifade sözIe olursa şiir, nağme oIursa mûsiki, resim iIe olursa ressamlık,
oyma iIe olursa heykeItraşIık, bina iIe olursa mimarlık olur.

35