Page 68 - İKİ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

“Empresyonizm, bir natüra-
lizm idi. Gerçi bu natüralizm, do-
ğanın mekanik taklidine dayanan
objektif bir natüralizm değildi.
Tersine doğanın duyusal olarak
kavranmasına dayanan sübjektif
bir natüralizm idi. Empresyonizm
için duyusal olarak kavranan bir
doğa dışında sanatın bir başka
objesi olamazdı. İlk empresyo-
nistlerden son empresyonistlere
dek doğa ile olan bu duyusal ilgi
titizlikle korunmaya çalışılmıştır,
denebilir.” (Tunalı, 1996: 121)
Empresyonizme (izlenimci-
lik) adını veren Claude Monet’in
“Gün Doğumundan İzlenimler” Görsel 2.7: Gün Doğumundan İzlenimler, 1872,
Claude Monet, Marmottan Müzesi, Fransa
adlı eseri (Görsel 2.7), forma kat-
ma amacı ile değil doğan güneşin ışığını sanatçının algılayış ve anlatışının resmidir. “Monet’in
bu tabloda ifade ettiği belli bir gerçek olmayıp bir görünüş, impressionlardan meydana gelmiş bir
görünüştür. Bu görünüş, başka bir varlık dünyasından bize söz açmıyor. O hâlde bu resmin te-
melinde şöyle bir bilgi vardır: Monet, nesneler dünyasına baktığı zaman, orada bir realite, bir var
olan görmüyor, tersine süjesi ile bağlılık kuran her şey bir duyumlar, bir İmpression’lar kompleksi
olarak çözülüyor. Monet, o hâlde doğaya baktığı zaman gerçek olanlar değil sürekli bir değişim
içinde bulunan renk ve ışık impressionlarının akışını görüyor ve süje-obje arasındaki bağ, doğru-
dan doğruya duyum, impression yoluyla kuruluyor.” (Tunalı, 1996: 41)
Empresyonist ressam ışığı
ve ışık renklerini forma-biçime
tercih ederken hemen sonra-
sında ortaya çıkan post-em-
presyonizm ise biçime tekrar
rağbet etmiştir. Post-empres-
yonizm’in en önemli ressamla-
rından sayılan Paul Cezanne
biçimi iyice çözümleyebilmek
adına geometrik parçalara bö-
lerek betimlemiştir (Görsel 2.8).
Hatta Cezanne’ın “yer yüzünde
bütün formlar; karelerden, kü-
relerden, konilerden oluşur.”
sözü Pablo Picasso’da karşı-
lığını bulup kübizmi doğuran
etmen olmuştur. Pablo Picas-
Görsel 2.8: Biberymus Ocağı, 1900, Paul Cezanne, so, Cezanne’ın bu sözlerinden
Folkwang Müzesi, Almanya
hareketle yüzey üzerinde kendi
perspektifinden uzak iki boyutlu

66