Page 106 - GENEL SANAT TARİHİ 10

GENEL SANAT TARİHİ

Süprematizm

Rusya’da Kazimir Maleviç tarafından başlatılan soyut sanat hareketidir. Akımın temsilcisi olan sanatçılar
çalışmalarında temel geometrik biçimler kullanmayı tercih etmişlerdir. Çalışmaları Rus ideolojisine uymadığı
gerekçesi ile ortadan kaldırılan akımın temsilcileri Almanya’ya gitmiş ve “Bauhaus Okulu” çalışmalarına
katılmışlardır.
Geometrik soyutlama anlayışından esinlenerek ortaya çıkan süprematizm akımı nesnelerin çözümlenerek
parçalara bölünmesi, bu parçaların geometrik yorumla yeniden bir araya getirilmesi anlayışı ile kübizmden
ayrılmaktadır.
Süprematizm akımının önde gelen sanatçıları arasında; Kazimir Malevich, Ilya Chashnik (İlya Caşnik), (1902-
1929), El Lissitzky (El Lizitky) (1890-1941) , Alexander Rodchenko (Aleksandır Rudçenko) (1891-1952), Olga
Rozanova (1886-1918), Nikolai Suetin (1897-1954) ve Vera Yermolayeva (1893-1937) bulunmaktadır.
Süprematizm akımının özellikleri arasında;

• Doğada bulunan biçimleri değil temel geometrik biçimleri bir araya getirmek,
• Nesnel dünyanın görsel olgularına değil hislere önem vermek,
• Nesneleri özgür bir anlatım aracı hâline getirmek,
• Figür, renk, ışık, mekân ve benzeri ögeleri önemsememek,
• Açı, çember, kare, dikdörtgen gibi geometrik şekilleri kullanmak bulunmaktadır.
Süprematizm akımının kurucusu olan Kazimir Maleviç geometrik soyut resmin öncüleri arasında kabul
edilmektedir. Sanatçı süprematizmi “nesnesiz sanat” olarak kabul etmiş, bir akım olarak değil bir ruh hâlinin
yansıması olarak görmüştür. Çalışmalarındaki soyut şekillerin herhangi bir nesnenin yokluğu ile dolu olduğunu
dolayısıyla boş olmadığını söylemiştir. Sanatçının “Siyah Kare” adlı çalışması süprematizmin öncüsü olarak
kabul edilmiştir. Çalışma tamamen soyuttur ve herhangi bir şeye hizmet için yapılmamıştır. Oldukça yalın
olarak yapılan eser siyah renkle boyanmış kare bir şekilden ibarettir. Tablo saf duygu yoğunluğunun yansıması
olarak görülmüştür (Görsel 3.54).
Sanatçının önemli eserlerinden “Süprematizm 02” tablosunda siyah, beyaz, sarı, mavi ve gri renkler kullanılmış,
farklı geometrik şekiller ortaya çıkarılmış ve nesnelerin hiçliği vurgulanmıştır (Görsel 3.55). Sanatçının
eserlerinin arasında; “Sıfır Biçim”, “Siyah Daire”, “Kompleks Önsezi”, “Beyaz İçinde Beyaz”, “Öğütücü” ve “Titreşimin
Prensibi” bulunmaktadır.

Görsel 3.54: Siyah Kare, Kazimir Maleviç,1913, Görsel 3.55: Süprematizm 02, Kazimir Maleviç,1913,
Rus Devlet Müzesi, Petersburg Rus Devlet Müzesi, Petersburg

104