Page 134 - GENEL SANAT TARİHİ 9

GENEL SANAT TARİHİ

Bizans dinî mimarisi içinde yer alan bir diğer
yapı bugün “Kariye Camii” olarak anılan Bizans
İmparatorluğu’nun Khora Manastırı Kilisesi’dir
(Görsel 5.62). Bu kilise, Bizans Dönemi’nde
büyük bir yapı topluluğunun merkezini
oluşturmaktaydı.

İstanbul’da Edirnekapı semtinde yer alan
yapı, hâlen ayakta duran Theodosius
surlarına yaklaşık 100 m uzaklıkta, eski kentin
(bugün tarihî yarımada olarak adlandırılan
sur içinin) kuzeybatı ucunda, Haliç’e bakan
yamacındadır. Kilisenin yapım tarihi tam olarak
bilinmemektedir. Fakat Khora Manastırı’nın
kutsal sayılan bir mezarlık alanında kurulduktan
sonra bölgenin ve manastırın önemli bazı
kişilerin gömü alanı olarak kullanılmaya devam
ettiği bilinmektedir. Günümüze ulaşan Kariye
Camii; tek bir mekân, dört sütun üzerinde dört
kemer ve onun üstünde de kubbeden oluşan
kolları kısaltılmış Yunan haçı şeklindedir.

Bizans sanat tarihi içinde hem mimarisi hem
de resim sanatı açısından çok önemli bir yere Görsel 5.62: Kariye Camii (1960), İstanbul
sahip olan kilise, güneyindeki mezar şapeli ile günümüze ulaşabilmiştir. Arkeolojik çalışmalarda
beş yapım evresi olduğu ortaya çıkarılmıştır. Kariye Camii, almaşık düzende örülmüş taş ve tuğla
duvarları ile sade bir dış mimariye sahipken iç mekânı mozaik ve fresklerle zenginleştirilmiş
dekoratif ögeleriyle bir Bizans yapısı özelliği göstermektedir.
GÖRSEL ANALİZİ Aşağıda Bizans Dönemi’ne ait yapı türleri ile ilgili 5.63, 5.64 ve 5.65 numaralı gör-
5 seller verilmiştir. Görsellerin altına yapı türünün adını ve ne amaçla yapıldığını
yazınız.

Görsel 5.63: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Görsel 5.64: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

Görsel 5.65: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Görsel 5.66: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
132