Page 198 - TÜRK İSLAM SANATI 11

7. ÜNİTE

Çamlıca Kız Lisesi, Bostancı, Bakırköy, Bebek ve Yeşilköy Camileri, Reşadiye Mektebi
ve Sultan Reşat Türbesi, Gazi Osman Paşa Türbesi, Mahmud Şevket Paşa Türbesi, Cevat
Paşa Türbesi, Ali Rıza Paşa Türbesi, Hüsnü Paşa Türbesi, Laleli Harikzedegan (Tayyare)
apartmanları, 1., 2., 3., 4. Vakıf Hanları Mimar Kemaleddin'in İstanbul’da yaptığı eserlerdir.
Gazi Eğitim Enstitüsü ve Devlet Demir yolları Müdürlüğü binaları ise Ankara'da yaptığı
başlıca eserleri arasındadır.
Mimar Vedat Tek (1873-1942): 1908 yılında Sultan Mehmet Reşat tarafından Başmi-
marlığa, 1. Dünya Savaşı sırasında ise Enver Paşa tarafından Harbiye Nezareti Başmi-
marlığına atanmıştır. Vedat Bey Ankara’da özellikle Cumhuriyet'in ilk yıllarında çalışmalar
yapmıştır. Sanayi-i Nefise Mektebi ve Mühendis Mekteb-i Alisinde dersler vermiştir. Mimar
Vedat Tek’in eserleri I. Ulusal Mimarlık Akımı anlayışıyla ve millî mimariye dönük olarak
yapılmış olsa da eserlerde modernize edilmişlik vardır. Eserlerinde yenilik göze çarpar. Türk
mimarisini farklı bir üslupta modernize etmiş, I. Ulusal Mimarlık Akımı bünyesinde önemli
eserler vermiştir. Eserlerinden bazıları; Haydarpaşa Vapur İskelesi (Görsel 7.7), Sirkeci’deki
Büyük Postane (Görsel 7.8), Karaköy'de bugünkü Denizcilik İşletmeleri binası, Nişantaşı'ndaki
kendi evi, başladığı fakat bitiremediği Ankara Palas'tır.

Görsel 7.7: Haydarpa a Vapur İskelesi, 1917, İstanbul Görsel 7.8: Sirkeci Büyük Postane, 1909, İstanbul
Arif Hikmet Koyunoğlu (1888-1982): Cumhuriyet'in ilk yıllarında Ankara’da yaptığı
eserlerle tanınmıştır. 1908-1914 arasında Sanayi-i Nefise Mektebinde mimarlık eğitimi
almıştır. Simetrik yerleştirme ve düzenlemeler, girişlerin kolon dizileri ve büyük kapılarla
vurgulanması, kubbe ve kemerlerin kullanılması, dışa taşan geniş saçaklar, mukarnaslı sütun
başlıkları yapılarına egemen olan biçimsel ögelerdir. Eserlerinde ayrıca Osmanlı-Türk sanatının
klasik döneminden esinlenerek oluşturulmuş süslemeler kullanmıştır. Koyunoğlu, yapıla-
rındaki dengeli düzenleme anlayışı, insancıl oranlar ve ince süslemelerle I. Ulusal Mimarlık
Akımı’nın önde gelen mimarlarından biri olmuştur. Eserlerinden bazıları; Lübnan
Büyükelçiliği, Çocuk Esirgeme Kurumu, Türk Ocakları Genel Merkezi, Celâl Bayar Evi,
Halkevi, Üçüncü Tiyatro (Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi), Ankara Etnografya
Müzesi (Görsel 7.9), Ziya Gökalp Türbesi’dir (Görsel 7.10).

Görsel 7.9: Ankara Etnografya Müzesi, 1927, Ankara Görsel 7.10: Ziya Gökalp Türbesi, 1924, İstanbul

195