Page 200 - TÜRK İSLAM SANATI 11
P. 200
7. ÜNİTE
taş ve ahşap gibi doğal malzemeye ağırlık verilmiştir. Özellikle Türk halk mimarlığının
ögelerine bir yönelme olmuş, bazı örneklerdeyse Almanya ve İtalya’daki anıtsal yapıların
etkisinde kalınmıştır.
Sedat Hakkı Eldem (1908-1988): 20. yüzyıl Türk mimarlığının en önemli temsilcilerin-
den biri olan Eldem, 1928 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümünü bitirmiştir.
Eldem’in New York Dünya Sergisi'ndeki Türk Pavyonu, II. Ulusal Mimarlık Dönemi’nin
başlangıcı sayılmıştır. Kapalı ve ağır görünümlü zemin bir kat üzerinde çıkma yapan üst
katların düşey oranlı pencere dizileri veya dikme görünümünde ince betonarme elemanların
sıralanışı Eldem’e özgü ögeler olarak karşımıza çıkar. Osmanlı Dönemi evleri ve 18-19. yüz-
yıl saray ve köşkleri üzerinde yaptığı çalışmalarla beraber klasik Osmanlı mimarisi üzerinde
araştırmalar yaparak mimari tasarımda geleneksel motiflerin yeniden kullanılmasına
öncülük etmiştir. Ankara Fen Fakültesi, İstanbul Taşlık Kahvesi eserlerinden bazılarıdır.
Emin Onat (1908-1961): Türk mimarlığına eğitim alanında önemli katkıları olmuş bir
sanatçı olan Onat, Beyazıt Numune Mektebi ve Vefa Sultanisinden sonra 1926 yılında
Mühendis Mektebine girmiştir. Burada üstün başarısı üzerine eğitimini tamamlaması için
İsviçre Zürih Teknik Üniversitesine gönderilmiştir. Mimarlık eğitimini 1934’te tamam-
ladıktan sonra Türkiye’ye dönmüştür. Çağdaş mimarlık ilkeleri doğrultusunda yapıların
işlevselliğini göz önünde bulundurarak onlara ulusal bir karakter kazandırmış II. Ulusal
Mimari Dönem içerisinde önemli projelere imza atmıştır. Birçok projede Sedat Hakkı Eldem
ile birlikte çalışmıştır. Bursa Vali konağı, Sedat Hakkı Eldem ile birlikte gerçekleştirdikleri
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi sanatçının bazı eserleridir (Görsel 7.13).
Görsel 7.13: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 1952
Bruno Taut (Buruno Tot) (1880-1938): Türkiye’ye göç ettikten sonra İstanbul Güzel Sanat-
lar Akademisi Mimarlık Bölüm Başkanlığı ve aynı zamanda Ankara’daki Eğitim Bakanlığı
Mimarlık Bölümü Yöneticiliği yapmıştır. Türkiye’de anıtsal yapı çalışmalarının yanı sıra akade-
mik çalışmalar da yapmıştır. Güzel Sanatlar Akademisi içerisinde yer alan İstanbul Teknik Yükse-
kokulunun (sonraki adıyla İTÜ Mimarlık Bölümünün) kurucusu ve ilk başkanıdır.
Japonya ve Türkiye gibi mimarlık gelenekleri özgün ülkelerde yaşamış olan Taut bu
ülkelerde yerel mimarlıkların ve sanatların çağdaş düşüncelerle bağdaştırılması konusuna
eğilmiştir. Özelliklerinden biri de yapılarda renk kullanımı üzerinde duran ilk çağdaş mimar
olmasıdır. Resim yapmış, mobilyalar tasarlamış, sinema ve tiyatro için dekorlar hazırlamış,
mimarlığın her konusuyla ilgilenmiştir. Bütüncül yaklaşımına toplumsal gereksinmelere
yönelik bir içerik katabilmesi onu 20. yüzyılın önde gelen mimarlarından biri yapmıştır.
197