Page 205 - TÜRK İSLAM SANATI 11
P. 205
Cumhuriyet Dönemi Sanatı
Nusret Suman (1905-1978): Güzel Sanatlar Akademisini bitirdikten sonra Münih'te
resim, Paris'te heykel eğitimi almıştır. 1943'te Akademide asistan, 1969'da profesör olmuştur.
Akademide okuyan pek çok heykeltıraşın yetişmesinde rol oynamıştır. Yirmiye yakın anıt
çalışmasının çoğunda Atatürk'ü konu edinmiştir.
Türk heykel sanatınn güçlü temsilcilerinden olan sanatçının özellikle portreleri, plastik
yönden olduğu kadar kişinin karakterini yansıtması açısından da dikkat çekici bir üslup
özelliğine sahiptir. Fatih Sultan Mehmet Büstü’nde Fatih’in kararlılığı, hükümdar kişiliğinden
gelen emredici tavrı, komutan edasını yansıtan yüz ifadesi, düşünsel derinliği ve diriliği
başarılı şekilde ifade edilmiştir.
Eserlerinden bazıları; Tokat, Muğla, Mustafa Kemal Paşa, Kırıkkale, Balıkesir, Çorlu,
Karacabey, Çarşamba, Sivas, Adapazarı, Ankara Fen Fakültesi, Bingöl, Sinop ve Gazi-
antep‘te yer alan Atatürk anıtları, Hitit Güneş Kursu Anıtı (Görsel 7.24), Anıtkabir'deki
İnkılap Kulelerinin iç yüzeyindeki kabartmalardır.
Görsel 7.24: Hitit Güne Kursu Anıtı, Ankara, Nusret Suman
Sabiha Bengütaş (1904-1992): Türkiye’nin ilk kadın heykeltıraşı olan Sabiha Bengütaş,
çok sayıda tanınmış kişinin heykel ve büstünü yapmıştır. Bu ünlüler arasında Atatürk, İsmet
İnönü, Abdülhak Hamid, Ahmet Haşim, Namık İsmail, Bedia Muvahhit, Prof. Dr. Âkil
Muhtar, Hakkı Şinasi Paşa, Ali Fuat Paşa da vardır. Küçük yaştan beri güzel sanatlara tutkusu
olan sanatçı bu alandaki yeteneğini geliştirmek için 1920’de Sanayi-i Nefise Mektebinin
Resim Bölümüne girdi. Bu sırada kendi kendine antik bir büstü kopya etti. Sanayi-i Nefise
Mektebi Resim Bölümünde bir yıl çalıştıktan sonra bölüm değiştirerek Heykel Şubesindeki
üç erkek öğrenci arasına ilk kız öğrenci olarak katıldı. Sabiha Bengütaş Sanayi-i Nefise
mensupları arasında açılan sınavda birinci olarak yurt dışına gitme hakkını kazandı. Daha
sonra Taksim Meydanı’ndaki Atatürk Abidesi’ni yapan ünlü İtalyan Heykeltıraşı Canoni-
ca’nın asistanlığını yaptı. Atatürk ve İnönü için açılan heykel yarışmasında birinci oldu.
Atatürk’ün büyük, üniformalı heykeli dünyanın en değerli mermerleri olan Carra mermerin-
dendir ve günümüzde Çankaya Köşkü’nün bahçesinde bulunmaktadır. İnönü’nün heykeli ise
Garp Cephesi Kumandanı giysisiyle Mudanya Mütarekesi Dönemi’ni sembolize etmektedir
ve Mudanya’dadır. Sabiha Bengütaş, çalışmalarını ilerlemiş yaşında da sürdürmüş, 1992
yılında vefat etmiştir.
Taksim Cumhuriyet Anıtı (Heykeltıraş Pietro Canonica ve Heykeltıraş Hadi Bara ile
birlikte), Atatürk Heykeli, İnönü Heykeli eserlerinden bazılarıdır.
202