Page 84 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12
P. 84
BÜST
Fransız Devrimi’nin öncesinden başlayan Yeni-Klasikçilik akımında Yunan heykel sanatının duruş ve ifade bi-
çimlerindeki yalınlık ve yücelik tekrar ele alınmıştır. Heykeller ideal güzelliğin birer örneği olarak değerlendirilmiş,
sakin ve durağan şekilde biçimlendirme yapılırken herhangi bir duyguyu ya da heyecanı yansıtmaktan kaçınılmış-
tır. Heykeltıraş Jean-Antoine Houdon’a [Cin Antoin Hüdın (1741-1828)] ait büyük Fransız filozof ve yazar Voltaire’in
büst çalışması dönemin en belirgin özelliklerine sahiptir (Görsel 2.12). Sanatçı özellikle bakışlarda sağladığı par-
laklıkla ünlüdür. Portre sanatında yaşadığı dönemdeki ressamlardan daha başarılı olmuş Fransız heykeltıraştır.
Franz Xaver Messerschmidt [Frenz Seyvır Mesırscimit (1736-1783)] Gerçekçilik ve Klasik üslubu birleştirdiği, yüz
ifadelerini yoğun bir şekilde yansıttığı 64 parçadan oluşan ‘‘Karekter Başları’’ isimli serisiyle portre sanatına büyük
katkıda bulunmuştur (Görsel 2.13).
Görsel 2.12: Voltaire Büstü, Jean-Antoine Houdon, 1778, Görsel 2.13: Büst, Franz Xaver Messerschmidt, 1775,
Ulusal Sanat Galerisi, İngiltere Avusturya
19. yy.da aydınlanmaya, akılcılığa, düzen, uyum ve dengeye
tepki olarak gelişen Romantizm akımıyla sanatçı, çalışmalarını
özgün, bireysel deneyimleriyle oluşturmaya başlamıştır. Sanatçı-
lar duyguları ön plana çıkararak doğa sevgisi, yurtseverlik, duygu-
sallık kavramlarını içeren eserler oluşturmuşlardır (Görsel 2.14).
Modernizm akımı 1860’larda İzlenimcilik akımıyla başlayarak
1960’lar Pop sanata kadar süren ve birçok izm’li akımı içinde ba-
rındıran dönemi tanımlamaktadır. Anlatımdan çok, biçim dilini ön
plana çıkaran Modernizm’in en önemli özelliği soyutlamanın baş-
laması ve doğayı model almaktan vazgeçilmesidir. Sanat eserle-
rinde soyutlama, parçalama, yeniden inşa etme yöntemleri kul-
lanılır. Modernizm döneminde en yeni ve denenmemiş arayışlar
içerisinde bulunan sanatçı bir yandan da ilkel sanat eserlerinden
esinlenmektedir. Kübistler, Yapısalcılar ve Minimalistler, sanata
daha akılcı yaklaşırken Gerçeküstücüler bilinçaltı duygularını, Dı-
şavurumcular duygularını, Uzamsalcılar yeni bir boyutu, Dada-
cılar hazır nesneyi, Fütüristler ise makine, hız ve hareketi sanata
katmaktadırlar. Eserler özgündür ve kişisel duygu, düşünce ve be-
ğeniler ön plandadır. Heykelde Rodin ve Medardo Rosso’nun[Me-
dardo Rasso (1858-1928)] çalışmaları geleneksel heykel anlayışın-
dan Modernizm’e geçişin başlangıç noktası kabul edilmektedir.
Görsel 2.14: Balzac, David d’Angers [Deyvit Dencırs
(1788-1856)], 1844, Fransa
81