Page 16 - ÇALGI TOPLULUKLARI THM | 11

Sohbet Toplantıları Geleneği

Balıkesir (Dursunbey) Barana Toplantıları Bu arada seslendirilen havalar, daha çok Dur-
sunbey ve köylerine aittir. Bunların yanında Balıke-

Balıkesir’de yapılan barana toplantıları, yıllardır sir'in diğer ilçeleri, Kütahya (özellikle Simav ilçesi)
süregelen ve korunan bir sözlü gelenek ürünüdür. ve Bursa çevrelerinden de bazı havaların zaman
Büyük bir kültürel birikimi içinde barındırır. Balıke- zaman icra edildiği de görülür. Barana toplantıla-
sir-Dursunbey barana geleneği, toplumsal işleyi- rında seslendirilen başlıca türküler şunlardır: “Sa-
şin kolaylaşmasını ve sağlıklı bir şekilde sürdürül- bahtan Kavuştum Ben Bir Güzele, Evleri Var Üst
mesini amaçlamıştır (Görsel 1.2). Başta, Emine'min Çam Dibinde Sesi Var, Ayva Çiçek
Açmış, Karaköy’ün Armudu (Şirvan), Alçak Ceviz
Barana toplantılarında müzik, misafirin karşı- Dalları, Kuyu Dibi Derinden, Çatal Çamlar Arası Kir-
lanıp uğurlanmasına kadar devam eder. Sohbetin piklerin Karası, Top Top Olmuş Efem Aman, Yer Al-
başlaması, ikramların beğenilmesi, misafirlerin tının Yılanı, Koca Kuşun Yüksektedir, Dursunbey'in
teşrif etmesi ve ahbaplardan birinin toplantıda ko- Hanları (oyun havası), Yağmur Yağıyor Yağmur,
vulması gibi toplantıların alışılagelmiş ritüellerin- Alaçam’ın Bayırı İçindedir Çayırı, Yağsın Yağmurlar
de mesajlar türküler aracılığı ile iletilir. Baranalar, Yağsın, Şer'fem, Aldı Dereleri Tüfek Yankısı, Kayal-
“Eminemin Çam Dibinde Sesi Var” adlı türkünün ca'nın Taşları…”
icrasıyla başlar. Bu durum geleneksel barana soh-
betlerinde mutlaka görülür. Barana sohbetlerinde Baranalarda ut, keman, saz, cura, tef, düdük,
müzik ve oyun gerçekleşmeye başladığı ve bittiği kemençe gibi çalgılar kullanılır. Barananın temel
ana dek odada gezinmek ve odadan dışarı çıkmak çalgıları vurmalı çalgılardır. Darbuka, tef, bendir
yasaktır. Dışarıdan misafir kabul edilmesi de müm- ve zilli maşa gibi çalgıların yanında bağlama, cura,
kün değildir. Hatta bir barana grubunun bir başka kemane ve kaval gibi çalgılar da kullanılır. Barana
barana grubunu sohbet esnasında ziyaret etmesi havaları, birbiri ile ortak birçok özelliğe sahip farklı
bile kurallar dâhilindedir. “Baskın” olarak adlandı- makamlarda icra edilir. Kullanılan makamlar ge-
rılan bu uygulamada sohbet devam ediyorsa mi- nellikle karcığar, gerdaniye, tahir, muhayyerkürdî,
safir olarak gelen barana, sohbete ara verilmesini hüseyni, uşşak, bayati ve hicazdır. Barana toplan-
beklemek zorundadır. Ara verilince baranalar, “Sa- tıları, UNESCO tarafından 2010 yılında Türkiye’nin
bahtan Kavuştum Ben Bir Güzele” türküsünü söy- kültürel mirası olarak kabul edilmiştir.
leyerek misafir olarak geldiklerini ifade ederler. Ev
sahibi barana da yine aynı türküyü seslendirerek
misafirleri karşılar. Bu ziyaret, sohbete verilen ara-
da başlar ve diğer araya kadar devam eder.

15
Görsel 1.2: Balıkesir Barana Toplantısı