Page 71 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR | 11

4. KLASİK BATI MÜZİĞİNDE DÖNEMLER-II BAROK DÖNEM

Hazırlık 1. Barok Dönemi’ne ait gitar eserlerini dinleyerek bunların sizde uyandırdığı
Çalışması duygu ve düşünceleri ders öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla paylaşınız.

4.1. BAROK DÖNEMİ

Müzik tarihinde 1600’lü yıllara gelindiğinde abartı ve süslemenin hâkim ol-
Görsel 4.1: Jan Steen, Aile duğu, günümüz müzik kurallarından birçoğunun temellerinin atıldığı, müzi-
Konseri, 1666, Heritage ğin, kilisenin etkisinden bir adım daha uzaklaştığı yeni bir dönem başlamış-
Müzesi tır. 19. yüzyıl müzik eleştirmenleri, müzikal anlatımını abartılı buldukları bu
döneme, Portekizce kökenli olan ve “çarpık inci” anlamına gelen “barocco”
(barok) adını vermişlerdir. Barok Dönemi’nin, Johann Sebastian Bach (Yo-
han Zebastiyan Bah)’ın ölüm yılı olan 1750 yılında sona erdiği kabul edilir.

Dönemin müzikal gelişmeleri şu şekilde özetlenebilir:
• Majör-minör tonların yaygın kullanımına geçilmiştir.

• Opera, oratoryo ve kantat gibi müzik biçimleri gelişmiş, halk operaya yo-
ğun ilgi göstermiş ve birçok konser salonu açılmıştır.

• Basso continuo (basso kontinyo) adı verilen sürekli bas eşliğinin, ezgileri
armonik olarak desteklemesi vazgeçilmez bir unsur olmuştur.
• Sürekli basın sağlanması için uygun bir enstrüman olan klavsen sık sık
kullanılmıştır.
• Nota yazısında gürlük terim ve işaretleri ilk kez kullanılmıştır.

• Çalgı müziği gelişmiştir.
• Tek enstrümanın orkestraya karşı çalınması stiline konçerto, birkaç enst-
rümanın orkestraya karşı çalması stiline ise konçerto grosso adı veril-
miştir.

Barok Dönemi’nde opera, oratoryo ve kantat dönemin üç önemli müzik bi-
çimi olarak karşımıza çıkar. 17. yüzyıl başlarında “erken barok” olarak ad-
landırılan yıllarda gelişen opera, oratoryo ve kantatın aksine kilise dışında
sahnelenmiş ve konularını dinden bağımsız günlük yaşantıya ilişkin olaylar
oluşturmuştur. Opera aslında müzik eşlikli, dekorlu, kostümlü bir sahne gös-
terisidir. Oratoryo ve kantat ise kilisede sergilenen, dekor ve kostüm gerek-
tirmeyen, kutsal konulu metinlerden oluşan müzik biçimleridir. Bu dönemde
opera denildiğinde akla ilk gelen Claudio Monteverdi’dir (1567-1643) (Kladyo
Monteverdi). Oratoryo tarihine ise adını, “Messiah (Mesih) Oratoryosu” ile
Georg Friedrich Haendel (Georg Fridrih Hendel) yazdırmıştır.

Barok Dönemi’nde Kullanılan Müzik Formları
Sonat: Bir ya da iki çalgı için yazılmış, üç ya da dört bölümden oluşan mü-
zik formudur. Üç bölümden oluşuyorsa bölümler hızlı-yavaş-hızlı, dört bö-
lümden oluşuyorsa yavaş-hızlı-yavaş-hızlı tempolarda bestelenir.

Konçerto: Genellikle orkestra eşliğinde, bir çalgı için yazılmış, üç bölüm-
den oluşan bir çalgı müziği formudur. A. Vivaldi (A. Vivaldi), G.F. Haen-
del (G.F. Hendel) ve J.S. Bach (J.S. Bah)bugünkü anlamda ilk konçerto
örneklerini veren besteciler olmuşlardır. Birinci bölümün parlak, ikinci bö-

Klasik Batı Müziğinde Dönemler-II Barok Dönem 70