Page 79 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 11
P. 79
RAST MAKAMI
VI
MİTOLOJİDE KİTARA VE İLGİLİ HİKÂYELER
B irçok destan ve hikâyenin yanı sıra Yunan mitolojisinde gitarın atası olduğu söylenen kitaranın hikâ-
yesi de vardır. Yunan mitolojisinin çok tanrılı bir inanış olması ve bu mitolojide neredeyse akla gele-
bilecek her şeyin (yollar, denizler, hırsızlar, dilenciler vb.) tanrısının olmasından dolayı bol hikâye ve destan
türemiştir. Bu keyifli hikâyeler İonya’lı ozan Homeros sayesinde günümüze ulaşabilmiştir.
HERMES’İN DOĞUŞU VE KİTARA
H ermes’in doğumu ve çocukluğu bildi-
ğimiz çocukluk evreleri gibi değildir.
Zeus’un (tanrıların ve insanların tanrısı) oğlu olan
Hermes (hırsızların tanrısı) bir mağarada sabaha
karşı doğar ve saatler içinde yürümeye başlar. Ma-
ğaradan çıkan Hermes, yürürken bir kaplumbağa
kabuğu bulur. Bir taraftan şarkılar söyleyen Her-
mes kaplumbağa kabuğundan sesin yankılandığını
ve farklı bir tını ortaya çıktığını keşfedince buna
kirişler takarak müzik aleti yapmaya karar verir.
Bunlarla uğraşırken karnı da epey acıkmış olan
Hermes karşısında inek sürüsünü görür. Bir tane-
sini çalarak hem karnını doyurur hem de iç organ-
larını kurutup kaplumbağa kabuğuna kirişler ekler.
Fakat çaldığı ineğin Apollon’a (müziğin, şiirin, gü-
GİTARDA DOĞAÇLAMA II
neşin tanrısı) ait olduğunu geç fark etmiştir.
KİTARAYI APOLLONA HEDİYE ETMESİ
H ermes hatasını anlayınca iz bırakmamak
veya sürünün başka yöne gittiğini düşün-
dürmek için olsa gerek yaklaşık elli tane ineği tek
eliyle kuyruğundan yakaladığı gibi çekmeye başlar.
Diğer eliyle de kitarasını çalmaktadır. Hikâyenin
bu kısmı biraz abartılı gelmiş olabilir fakat mito-
loji genel olarak abartılı hikâyelerden oluşur ve en
eğlenceli tarafı da bu olsa gerek. Eğer Hermes’in
bir elinde kitara, diğer elinde de kuyruğundan ya-
kalanmış elli inek yeterince abartılı gelmediyse
bunlarla beraber Yunanistan’ı bir uçtan bir uca git-
tiğini de ekleyelim. Artık yorulmuştu ve ineklerde
kötü kötü bakıyorlardı kendisine. Bu sırada oradan
geçmekte olan kadersiz bir çobanın şaşkın bakış-
larını gördü. Bir çocuğu o hâlde kim görse şaşırırdı
elbette. Hermes çobanın önüne geçerek onu gör-
mediğine yemin etmesini istedi. Çoban geç de olsa
karşısındakinin insan olmadığını anlamış ve mec-
buren Hermes’in istediği yemini etmişti ve “Bir şey
söylersem taş kesileyim.” diye söz vermişti.
78 78