Page 24 - MÜZİK KÜLTÜRÜ
P. 24
MÜZİK VE KÜLTÜR
Hazırlık Çalışmaları
1. Müzik size neler ifade ediyor? Paylaşınız.
2. İnsanlar müziğe neden ihtiyaç duymuş olabilirler? Tartışınız.
3. Bir toplumun müzik kültürü nasıl oluşmuş olabilir? Tartışınız.
4. İnsan ve müzik ilişkisi hakkında düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
2.1. MÜZİK KAVRAMI VE TANIMI
2.1.1. Müzik Kavramı
İnsan doğduğu andan itibaren sesleri duymuş ve algılamıştır. Algıladığı bu sesleri
çözümlemiş, değerlendirmiş ve giderek bir anlatım biçimine dönüştürmüştür. Seslerin bir-
takım duygu ve düşünceleri belli kurallar çerçevesinde, uyumlu bir şekilde dile getirilmesine
müzik denir. Müzik terimi Fransızca musique kelimesinden dilimize girmiştir ancak kökeni
eski Yunancadaki mousikē kelimesine dayanmaktadır. Müzik iki temel ögeden oluşur. Bun-
lar ses malzemesi ve bu malzemenin insan tarafından değerlendirilmesidir.
Kendimizi, dünyanın var olduğu ilk zamanlarda küçük ve korunaksız, sözel şuur ve
dilin oluşmadığı, sözcükler yerine kaba sesler ve çığlıklarla iletişim içinde olan, anlayama-
dığı her tabiat olayı karşısında korkudan donup kalan ve zamanının çoğunu kendinden bü-
yük düşmanlarından saklanarak geçiren, küçük klanlar hâlinde yaşayan ilk insanlardan biri
olarak hayal edelim. Bu durumda insanların ilk müzik aleti olarak taşları, ağaçları ve kemik
parçalarını kullandığını ve bunları birbirine vurarak değişik ritimlerle ses çıkarttığını söyle-
mek yanlış olmayacaktır (Görsel 2.1). İnsanlar; bulundukları toplum içerisinde üstünlüğünü,
karşı tarafa bağlılığını veya boyun eğdiğini göstermek için müziği kullanmıştır. Duygu ve
düşünceleri ifade etmek için kullanılan müzik, böyle ilkel bir ortamda ortaya çıkmıştır.
Görsel 2.1: İlk insanların kemikleri ve ağaçları kullanarak yaptıkları müzik aletleri
2.2. MÜZİK KÜLTÜRÜ
2.2.1. Müzik Kültürü Kavramı
Bir toplumun kültürel yapısını, tarihini, coğrafyasını, kültürel yapıdaki farklılıklarını
ve zenginliklerini müziğe yansıtması müzik kültürünün oluşumunun temelini teşkil eder.
Yaşamın en eski kavramlarından biri olan müzik; yüzyıllar içinde zamana ve hitap
ettiği topluma göre kendini çoğaltarak, yenileyerek gelişmiş günümüze kadar gelmiştir. Mü-
zik, toplumlarda ifade etme, anlatma ve uzlaşma yolu olarak kullanılmıştır.
22